Одилхон қори Юнусхон ўғли ҚЎшничилик ҳАҚлари ва одоблари

8. Қўшниларга шовқин-сурон ва ҳоказолар 
билан азият етказиш. Одамлар орасида 
шундайлар ҳам борки, улар шовқин-сурон 
кўтариш орқали қўшниларига озор етказишади. 
Жумладан, ашула, музика ва ҳоказолар товушини 
жуда баланд қилиб қўйиб, қўшнилари тинчини 
бузадилар. Ё ўз уйларида овозларини баланд 
кўтариб жанжаллашадилар. Ёхуд ҳовлида 
болалари тўп ўйнаб, ҳаммаёқни бошига кўтариб, 
қўшниларни безовта қилади. Баъзи қўшниларнинг 
болалари ота-оналаридан қўшниларга ҳурмат 
кўрсатиш лозимлиги ҳақида ҳеч нарса эшитмаган 
ва етарли тарбия олмаган бўлади. Бундай болалар 
турли қилиқлар қилиб қўшниларга кўчада озор 
етказади. Масалан, сабабсиз қўшнининг эшик 
жинғироғини босиш ёхуд эшик ёки дарвозани 
тарақлатиб уриб қочиб кетиш каби ҳолатлар кўп 
содир бўлиб туради. Айримлар ярим тунда ёки қоқ 
пешинда айни истироҳат вақтида машинада эшиги 
тагига келгач, машинадан тушишга эриниб, уйдан 
кимнидир чақириш учун қаттиқ сигнал чалади ёки 
магнитофон овозини етти маҳалла эшитадиган 
қилиб кўтаради. Айниқса, кўп-қаватли биноларда 
яшайдиганлар бундан кўп озор топади. Эҳтимол, 
қўшнилардан бири касал, ёки кўзи зўрға уйқуга 
илинадиган қария бўлиши мумкин. Ёхуд қўшниси 
чақалоғини ухлатаётган бўлиши мумкин. Хуллас, 
шовқин-сурон сабабли кўпчилик оромини бузиш, 
асабини чарчатиш ва ҳоказолар қўшничилик 
ҳақларига хиёнатдан бошқа нарса эмас. 
9. Қўшнилар билан танишишга умуман 
қизиқмаслик. Ҳаётда йиллар давомида ёнма-ён 

---

84
турса-да, девор-дармиён қўшнисини танимайдиган, 
билмайдиганлар ҳам учрайди. Бу ё атайлаб ёки 
лоқайдлик, ҳафсаласизлик ёхуд дунё ишларига 
қаттиқ шўнғиш оқибатида содир бўлиши мумкин. 
Баъзиларнинг ҳаёт тарзи шундай: мени сен билан 
ишим йўқ, сени ҳам мен билан ишинг бўлмасин 
қабилида ҳаёт кечирадилар. Бу ҳолат кўпроқ катта 
шаҳарларнинг кўпқаватли уйларида яшайдиган 
аҳолида кузатилади. Қўшнига эътиборсизлик бора-
бора оддий ҳолга айланиб қолади. Бу ҳам қўшни 
ҳақини билмаслик ва лоқайдлик сирасига киради. 
Зеро, қўшнини таниб, унга ҳурмат кўрсатиш, ўзаро 
дўстона муносабатда бўлиш ҳам қўшничилик 
ҳақларидандир.