Oddiy murakkab

O’ZGARMAS VALENTLI ELEMENTLAR.

H, F, Na, La, K, Rb, Cs	I
O, Ca, Ba, Sr, Be, Zn, Cd	II
Al, B	III
O’ZGARUVCHAN VALENTLI ELEMENTLAR.
C	II,IV
S	II,IV,VI
N	I-V
P	III,V
Cl	I,III,V,VII
Br	I,III,V,VII
J	I,III,V,VII
Mn	II,III,IV,VI,VII
Cr	II,III,VI
Si	II,IV
Pb	II,IV
Sn	II,IV
Ag	I,II
Cu	I,II
Au	I,III
Fe	II,III

Elementlar valentligini formula bo‘yicha aniqlash. Agar binar birikma formulasi va elementlardan birining valentligi (n) ma’lum bo‘lsa, ikkinchi element valentligini (m) m= ny/x formula bo‘yicha aniqlash mumkin. x, y – birikmadagi atomlar sonini ko‘rsatuvchi indekslar. Masalan, SO₃ uchun: n = 2, x = 1, y = 3. U holda oltingugurt valentligi m= 2 · 3/1 = 6 bo‘ladi. Elementlar valentligi bo‘yicha formula tuzish. Agar biz elementlar valentligini bilsak, binar birikma formulasini tuza olamiz. Masalan, binar birikma kislorod va fosfordan iborat. Kislorod valentligi – ikki, fosforniki esa – besh. Bu moddaning formulasini PxOy ko‘rinishda yozish mumkin. Qoidaga ko‘ra, 5x = 2 y; agar x = 2 bo‘lsa, y = 5 bo‘ladi, u holda bu modda ning formulasi P₂O₅ bo‘ladi.

I III VII III II I III IV II VI CuO CrO CIO AIO HgO KO NH CO HS SO