Oda miyli k mul ki ( I qis m) Tohir Malik 1 library ziyonet uz/ Odamiylik mulki (I- qism)

Oda miyli k mul ki ( I - qis m)
Tohir Malik
43 
library.ziyonet.uz/ 
Hazrati shayx Abu Said Xarroz (q.s.) debdilarkim: «Banda qachonki Allohga qaytgay va 
Alloh amriga yopishgay, oʻzini va Haqdan boshqasini unutgay. «Qaerdan kelursan va ne 
istarsen?» deb soʻrasalar, «Allohdan!» der, boshqa javobi boʻlmagay. Banda bu sifatli 
boʻlsa, nafsini oʻldirgan boʻlur. Ne soʻzlasa, uning soʻzi Haq soʻzi boʻlgay, ne eshitsa 
ham, faqat oʻsha boʻlgʻay! Zero, oʻzi ul yerda boʻlmagay va aytarki: «men kimman, 
bilmayman, naylarman, qaydaman...» 
-Nimani istaysan? - deb soʻrasalar, aytarki: 
-Alloh! 
-Nimani bilursan?-deb soʻrasalar, aytarki: 
-Alloh! 
Butun a’zoyi badani ham aytur: «Alloh!» «Alloh!» Zero, uning butun vujudi Alloh bilan 
toʻlgʻundir va Allohsiz joyi yoʻqdur.» 
Hazrati shayx Abdulloh Muhammad Fazl Balxiy (q.s.) debdilarkim: «Muhabbat - isordir 
(ya’ni oʻzini ayamay bagʻishlash). Uning toʻrt ma’nosi bor: *zikri doimiy boʻlib, shuning 
bilan shod boʻlmoq, *Haq bilan uns (doʻstlik) tutmoq, *dunyo ishlaridan butkul uzilmoq, 
*Haqdan toʻsuvchilardan uzilmoq.» 
Hirotlik mashhur shoir va shayx Xoja Abdulla Ansoriy bunday yozibdilar: 
«Koʻngilxushligi va uning faqr yoʻlida hurmatga sazovor boʻlishi dilda Undan 
(Allohdan) oʻzga, yodda jonondan (Allohdan) oʻzga narsa boʻlmasligidir. Har bir koʻngil 
shunday sifatga ega boʻlsa, uni koʻngil deb bilgil. Yoʻqsa, dengiz yoki kon boʻlsa-da, 
undan voz kechgil. Unga maskan boʻlgan koʻngil -koʻngildir, yoʻqsa, gulshan boʻlsa ham 
gulxandir.» 
Biz bir narsaga e’tiborimizni qaratishimiz lozim: yuqorida zikr etilgan talablarga ul 
muhtaram zotlarning oʻzlari toʻla amal qilganlar. Bizga ibrat boʻlguvchi ul zotlar 
Allohning marhamatiga erishsalar-da, oʻzlarini tuproq qadar deb bilganlar. Holbuki, 
oramizda shunday birodarlarimiz borki, besh mahal namozni chala-chulpa oʻqishni 
oʻrganib olib, jannatga yoʻllanmani qoʻlga kiritdim, deb xayol qiladilar va hech kimga 
soʻz bermay gerdayib yuradilar. Shunday kimsalarga «Islom nimadir?» deb savol berib 
koʻraylik. Ularning javobini eshitguncha oʻzimiz deylikki: Islom - hayotning yashash bir 
tarzidir. Islom - namozmidir? Ha. Ammo faqat namoz emas. Roʻza tutmoqlikmi? Ha. 
Ammo faqat roʻza tutmoqlik emas. Hajmi? Ha. Ammo faqat haj degani emas. Ishqsiz 
bularning barchasi quyoshsiz osmon kabidir. Endigi rivoyat balki Ishq nimaligini bilishni 
istamayotgan ayrim birodarlarimizga ibrat boʻlarmikin? 
Bir murid shayxi Boyazid Bistomiyni (q.s.a.) tushida koʻrdi va soʻradi: «Munkar va 
Nakirdan qanday oʻtdingiz?» Shayx dedilar: «Munkar va Nakir «Rabbing kim?» deb 
soʻraganlarida men: «Borib, Allohdan soʻrang, «Boyazid sening kimingdir?» deb. Ul ne 
desa Boyazid oʻshadir. Ul «Boyazid bandamdir» demagunicha mening ming karra 
«Rabbim Allohdir!» deb aytmogʻimning foydasi yoʻq.» 
Ishq ahlining oʻlim bilan uchrashuvi ham oʻziga xosdir. Mavlono Jaloliddin Rumiy 
oʻzlarining oʻlimlarini «Shabi arus», ya’nikim, «nikoh oqshomi» - kelinni koʻradigan, 
lazzat oladigan, hayajonlanadigan, visolga erishadigan oqshom, deb ataydilar. 
«Oʻlganimda mening orqamdan yigʻlamang, «alvido!» demang. Men ajralishga emas, 

---