Ochiq usuldagi konchilik ishlarini meyorlashtirish

8-AMALIY MASHG‘ULOT


Mavzu: Ochilgan, tayyorlangan va о‘yishga tayyor bо‘lgan
zahiralar hajmlarini aniqlash


Ishning maqsadi: Karyerdagi kon-kapital ishlarining hajmlarini hisoblash.
Kon ishlarini rivojlantirish rejalari tuzilganda karyer maydoni doirasidagi sanoat zahiralarining tayyorlanganlik darajasi bо‘yicha ochilgan, tayyorlab qо‘yilgan va о‘yishga tayyor bо‘lgan turlarga bо‘linadi. Ochilgan, tayyorlab qо‘yilgan va о‘yishga tayyor bо‘lgan zahiralar normativlariga rioya qilish kondan foydalanish davrida karyerning bir maromda ishlashini kafolatlaydi.
Ochilgan zahiralar deb, sanoat zahiralari konni ochish va ruda jismiini qoplab turuvchi qoplama jinslarni chiqarib tashlash bо‘yicha zarur ishlar amalga oshiriladigan, foydali qazilma qismiga aytiladi.
Tayyorlab qо‘yilgan zahiralarga barcha pog‘onalarda ishchi va ehtiyotkorlik supachalarining belgilangan о‘lchamlarini taqlanishi ta’minlanadigan tо‘liq о‘yishda ochilgan zahiralar qismi kiradi.
О‘yishga tayyor bо‘lgan zahiralar deb, birinchi kavlash pog‘onasining tayyorlab qо‘yilgan zahiralari, shuningdek ishchi supachalarning belgilangan о‘lchamlariga, ya’ni texnik ekspluatatsi va texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilgan holda quyi pog‘onalar qazilmasdan о‘yish mumkin bо‘lmagan zahiralar sanaladi.
Karyerning uzluksiz ishlashini ta’minlash uchun о‘yishga tayyorlab qо‘yilgan normativlar belgilab qо‘yilgan bо‘lishi kerak. Ular ochish bо‘yicha karyerning yillik ish rejimiga, shuningdek konni kavlash texnologik sxemasiga qarab foydali qazilmani turi yoki navi bо‘yicha xom ashyo qazib olish rejasiga binoan belgilanadi. Bunda tayyorlab qо‘yilganlik toifalari bо‘yicha foydali qazilma zahiralari har bir gorizont bо‘yicha alohida aniqlanadi, karyer bо‘yicha mineral xom ashyoning umumiy zahiralari olinadi.
Ochish ishlarining yillik rejimida tayyorlangan zahiralarning ilgarilab ketishi uch oy (butun yil davomida), mavsumiy rejimda esa – ushbu ishlarning tanaffus davrida va mavsum boshlanishiga ikki oy ichida mineral xom ashyoning qazib olinishni ta’minlangan bо‘lishi kerak