O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

(silindrsimon, stolbasimon) guruhlarga bo'linadi.
Bir qavatli yassi epitcliyga scroz bo'shliqlar yuzasini qoplagan mezoteliy
va qon, limfa tomirlari, yurak cndokard yuzasini qoplovchi cndoteliy
hujayralari kiradi. (69-rasm).
69-rasm. A-bir qavatli yassi cpitcliy - mezoteliy
B- bir qavatli prizmasimon jiyakli epiteliy
Bir qavatli kubsimon cpitcliy, buyrak kanalchalarida, chiqaruv naylarida
uchraydi, buyraklarda ular jiyakli va jiyaksiz bo'lib, jiyakli epiteliy qayta
so'rish vazifasini o'taydi. Hujayraning bazal qismida bazal chiziqlar uchraydi.
Bir qavatli prizmatik cpitcliy xazm naylari o'rta qismida, siydik tanosil
a’zolarida uchraydi. Prizmasimon epiteliy uch xil bo'ladi.
1. Jiyakli prizmasimon epiteliy, ichakda uchraydi.
2. Sekretor prizmasimon cpitcliy, oshqozon shilliq pardasida uchraydi.
3. Kiprikli prizmasimon cpitcliy, bachadon shilliq pardasida uchraydi.
Ichakda jiyakli epiteliy orasida endokrin, qadahsimon hujayralar ham
uchraydi.
Bir qavatli ko'p qatorlik epiteliy nafas yo'llarida, jinsiy chiqaruv naylarida
uchraydi. Nafas yo'llarida bu epiteliy tarkibida kipriklik, endokrin, bazal va
qadahsimon hujayralar bo'ladi. Birinchi qatorda kiprikli hujayralar, ikkinchi
qatorda endokrin, qadahsimon, uchinchi qatorda bazal hujayralarning
yadrolari yotadi.
Ko'p qavatlik epiteliy
Ko'p qavatlik cpitcliy uch xil bo'ladi: yassi muguzlanuvchi,' yassi
muguzlanmaydigan va o'zgaruvchan. Ko'p qavatlik yassi muguzlanadigan
epiteliy asosan tcri ustini qoplaydi va epidermis deb ataladi. Epidermis
muguzlanish - keratinizatsiya qobiliyatiga ega va eng yuqori qavatdagi
hujayralar muguzlangan shaklda bo'ladi. Epidermis hujayralarining asosiy
qismini keratinotsitlar (muguzlanib, keratin hosil qiluvchi) hujayralar tashkil