O zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

IV. Preparatlar, plakatlar va elektronm ikrofotografiyalarni o'ganish,
hujayrani universal sxem asini va turli tuzilm alar tuzilishi prinsipini albom ga
chizish.
4 .1. O 'riian ila d iu an p re p a ra tla rn m g q isq a c h a izoxi.
4 .1 .1 . Jiv a k li h u iav ra. (so 'ru v c h i h u ja y ra , in g ich k a ich ak p rcp arati) 
P re p a ra td a k ic h ik ob’y ek tiv y o rd a m id a in g ich k a ich ak n in g to 'rtla p ardasi 
k o 'rin ad i. U n in g ich k i q av ati sh illiq p ard a (1 ) b o 'lib , b ir q a v a tli silin d rsim o n
47

---

Jiy ak li c p itc liy (2 ) b ilan qo p lan g an . H u jay ralarn in g ap ik al y u zasid ag i
x o sh iy a la r m ik ro v o rsin k a la r - m ay d a so 'rg 'ic h la rd a n (3 ) iborat. Jiy a k la r
h u ja y ra o zo d y u z a sid a jo y la sh g a n b o 'lib, o v q al m o d d asin i so 'rish d a ish tiro k
etadi.
донлчлплр
ч
>
 e ”<5
/ •
m i
, 
/ /
\
Шй/й. 
/ /
Ш / Ш -
/
22-rasm . H u jay ra k o m p o n cn tlari u llrasx cm asi.
2. 
E p itcliy h u iav ralarin irm kip rik ch alari. K ck ird ak (tra x c y a ) p rcparati:
K ic h ik o b ’y ck tiv o stid a k c k ird a k d cv o rin in g to r tt a p a rd a si k o rin a d i. 
Ichki - sh illiq p ard a (1 ) y u z a to m o n d a n k o 'p q ato rli k ip rik li c p itc liy (2 ) b ilan
q o p .an g an . S ilin d rsim o n k iprikli cp itcliy h u jay ralarin in g ap ik al yuzasi 
k ip rik c h a la r (3 ) tutadi.
K atta o b 'y ck tiv o stid a h u jay ra c rk in y u zasid ag i sito p la z m a o 'sim talari - 
k ip rik c h a la r (4 ) to p ilad i va u lar tasv iri alb o m g a solinadi.
4 S jm p last (k o n d a la n u ta rifil m u sh ak to la la rit k ich ik o b 'y c k tiv o stida 
p re p a ra td a g i u zu n a sig a k csilg a n k o n d a la n g -ta rg 'il m u s h a k to lalari (1 ) 
a n iq lan ad i. U lar tu rli k cn g lik d ag i u zu n tasm alarg a o 'x sh a b , p la z m o lc m m a
s a rk o lc m m a (2 ) o sti b o 'y lab yotadi. S ito p lazm a c h c k k a la rid a b ir n c c h a
y a d ro la m i (3 ) k o 'rish m u m k in .
К о n d alan g - targ il m u sh a k to lalari sim p lest tu zilish ig a eg a b o 'lib ularda 
h u ja y ra c h c g a ra s in i k o ’rib b o 'lm ay d i.
4 Jk a r h u ja y ra sid a u i y o u ' k iritm alari K ic h ik o b 'y c k tiv o stid a po lig o n al 
sh ak lg a e g a b o lg a n jig a r h u ja y ra la ri (g c p a to tsitla r) (1 ) topiladi. U lar 
sito p la z m a sid a qo ra ra n g d a m ay d a d o n a c h a la r к о 'rin ad i. B u d o n a c h a la r y o e
k iritm alarid ir. 
t
5- 
Jjftar h u ja y ra la rid a u i tiliko g en k iritm alari. K ic h ik o b 'y c k tiv y o rd am id a 
m a rk a z iy v e n a (1 ) atro fid a rad ial jo y la sh g a n g c p a lo tsitla m i (2 ) lo p in g .K a tta
48

---

ob 'y ck tiv o stid a b ir n c c h a h u ja y ra la rn i to p ib , u larn in g rasm in i soling. 
G c p a to ts itla r k o p b u rc h a k li sh ak lg a cga bo'ladi. H u jay ra y ad ro lari (4) 
y u m alo q b o 'lib , k o 'k b in afsh a ran g g a b o 'y alad i. H u jay ra sito p lazm asi (5 ) kalta- 
k ich ik lu rli sh ak ld ag i q izil rangli g lik o g cn (6 ) k iritm alarin i lu tad i. G lik o g cn
d o n a la rin in g h u ja y ra b ir to m o m n ig a y ig 'ilib q o lg an lig ig a a h a m iy a t bcring.
6. H uiavraniniz p ic m c n t k iritm alari. K ic h ik o b y c k tiv o stid a o s im ta li 
p ig m e n t 
h u ja y ra la rin i 
to p in g
( l ) .K a tta
o b 'y ck tiv
o stid a
p ig m en t 
h u ja y ra la m in g sito p la z m a si (2 ), y ad ro si (3 ) va o 'sim tasin i (4 ) to p ib , rasminx 
chizing. Y ad ro si n o to 'g 'n sh ak lg a cg a bo'ladi. H u jay ra sito p lazm asi va 
o 'sim ta la rid a m ay d a p ig m e n t (5 ) d o n ach alarin i aniqlang. U lar kulrang-
jig a rra n g g a b o 'yalgan.
7. O s h a o z o n osti b c z in in c h u ia v ra la rid a u i sc k rc lo r kiritm alar.
K ich ik o b 'y c k tiv o stid a o s h q o z o n osti b czin in g k o n u s shaklidagi b cz 
h u jay ralarin i (1 ) toping. U ning bazal q ism id a (2 ) h u ja y ra n in g yadrosi (3 ) 
jo y la sh g a n .K a tla o b 'y ck tiv o stid a p rc p a ra tn i o 'rganing. Y adro usti qism i qizil 
rangga b o 'y alg an . S h u fonda q izil ran g d ag i m ay d a d o n ach alarn i (4 ) toping. 
U lar s e k re to r” d o n ach alar d cy ilad i. Y ad ro m n g shakli (5 ) y u m alo q bo lib, 
x ro m a tin n in g (6 ) k o'k yashil b o 'lak ch alari alo h id a ko'rinadi. Q izil rangli 
y ad ro ch asj (7 ) y ax sh i k o 'rin ad i. B u n d ay b o 'y alish R N K nin g y ad ro ch ad a 
m av ju d lig im k o 'rsatad i. S ito p la z m a n in g bazal to m o n i och k o k is h rangga 
bo'yaladi.
4 2. 
N am o v ish
c tilad iu an
p rc p a ra tla rd a
h u jay ralar 
va 
ular
sito p la z m a sid a u i a v rim o ru a n c lla la rn i ко ra s iz . H u ja y ra la m in g sh ak li ularning 
fu n k siy asig a b o g 'liq b o ’ladi;