O `zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti Farmatsevtik kimyo kafedrasi dori vositalarining instrumental tahlil usullari fanidan o`quv-uslubiy majmua

Mustaqiltayyorlanishuchunsavollar.

1.Gazxromatografiningtuzilishiqandayqismlardaniborat?

2.Detektor, ularningturlarivavazifalari?
3.Ushlanishvaqtiko‘rsatkichiuniahamiyatinimada?
4.Etilspirtinigaz-xromatografikusuldatahliliniolibborishjarayoninimagaasoslangan?
5.Qandaytartibdamoddalarnigaz-xromatografigayubrishnitalabetiladi?
6.Moddalarnigaz-xromatografiktahlilidaqo‘llaniladiganko‘rsat- kichlarvaularniahamiyatinimada?
7.Dorivositalarinisifatinianiqlashdagazxromatografikusulningahamiyatinimagaasoslangan?

8. 
   Xromatografiktasmadahosilbo‘ladigancho‘qqilarnianiqlashusullariqandayolibboriladi?
   

22- LABORATORIYA MASHG`ULOTI. GAZ XROMATOGRAFIYA USULIDA DORI VOSITALARINI MIQDORINI ANIQLASH.


Laboratoriya mashg‘ulotining rejasi
1)GSXuchunnamunatayyorlashvaunimiqdoriytahliluchuntekshirish.
2) Xromatogrammaorqaliushlanishparametrlarinianiqlash.
3) CHo‘qqiyuzasinianiqlashusullarinio‘zlashtirish
4) Aniqlangancho‘qqiyuzasiorqalidorimoddamiqdorinimaniqlash.


Mashg’ulot maqsadi:Laboratoriya mashg‘ulotida talabalarni Gazsuyuqlikxromatografiya usulinidorimoddalartahlilidaqo‘llashnio‘rganish.
Laboratoriya mashg’ulotini bajarish davrida kutilayotgan natijalar:
TalabalargaGSXtahlilasoslarinio‘rgatish, gazsuyuqlikxromatografiyasiuchunmossorbentlarnio‘rganish, sorbentlargaqo‘zg‘almassuyuqfazalarnio‘tkazish.
Laboratoriya mashg`ulotlarini o`tkazish uchun zarur asbob-uskunalar:Darslik, ma’ruza matni, o‘quvqo‘llanmalar,xromatografik kolonkalar, kolonka, chizg’ich, purkagich, turli ochuvchi reagentlar, voronka, mikroshprits, probirkalar, reaktivlar, ko‘rgazmalimateriallarlar, skotch, qog‘oz.

YUqoridakeltirilganusullarhosilbo‘lganxromatografikcho‘qqigaasoslanibmoddamiqdorinianiqlashdaqo‘llaniladi.

Tahlildavomidauchrashimumkinbo‘lganhatoliklarnioldiniolishuchunxromatografiktahlilbirxilo‘zgarmagansharoitdaolibboriladi.
Dorimoddalarinimiqdorinitahlilqilishdaavvalshudorivositasinistandartibilankalibrlanadi.
Kalibrlashuchxilusuldaolibboriladi.

1. 
   Ichkistandartbilankalibrlash.
   
2. 
   Absolyutkalibrlash.
   
3. 
   Ichkinormallashtirishusulidakalibrlash.
   

Haruchchalausulniamaldabajarishuchunaniqmiqdordaolinganstandartmoddalarbilantahlilolibborilib, cho‘qqiyuzasiyokibalandligiistalganusulbilano‘lchanadivakalibrlashchizmasichiziladi. Tayyorlangankalibrlashchizmasio‘rganilayotganmoddanimiqdorinianiqlashdaishlatiladi.

Dorivositalaritarkibidagietilspirtinimiqdorinianiqlashuchunquyidagitartibdatahlilqilinadi.
Dorivositalaritarkibidagietilspirtini (borlispirt, valokardin, karvalol) gazxromatografikusuldatekshirishdao‘lchovchizmasituziladi.
O‘lchovchizmasituzishdaetilspirtiningstandarteritmalaridanfoydala- niladi. Bunda 1,00; 2,00; 3,00 va 4,00%₀spirtsaqlaganeritmalariqo‘llaniladi.
Penitsillinidishchasiga 2 ml, ichkistandartsifatida, propilspirtieritmasi (4%₀) va 2 mletilspirtiningstandarteritmasidansolinadi. Eritmalaryaxshilabchayqatilib, undan 1 mlboshqatozapenitsillinidishgao‘tkaziladi. Qolganamaliyishlaryuqoridako‘rsatilgantartibdaolibboriladi.
So‘ngraxromatogrammadaolinganetilspirthamdapropilspirtlarningegrichiziqlaribalandliginisbatinihisoblab, 100 raqamigako‘paytiriladi. Olingannatijalarmillimetrliqog‘ozgao‘tkaziladi. Bundaordinato‘qigaegri
chiziqlarbalandliginingnisbati h₂ /h₃ abssisso‘qigaetilspirtining
standarteritmadagimiqdori (%₀) qo‘yiladi.