O `zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti Farmatsevtik kimyo kafedrasi dori vositalarining instrumental tahlil usullari fanidan o`quv-uslubiy majmua

Barbamil eritmalarining optik ko’rsatkichini
konsentratsiyaga bog’liqligi

Barbamilning miqdori (mg -100 ml da )	Optik ko’rsatkich
	D1	D2	D3
0,2	0,071	0,074	0,073
0,4	0,168	0,160	0,153
0,5	0,195	0,197	0,195
0,6	0,235	0,235	0,236
0,6	0,316	0,316	0,315
1,0	0,390	0,290	0,392
1,5	0,590	0,592	0,590
2,0	0,780	0,780	0,782
2,5	0,980	0,980	0,978
3,0	1,175	1,178	1,175
4,0	1,600	0,615	0,610

Olingan natijalar bo’yicha kalibrlash grafigi chiziladi. Abssiss o’qiga barbamil eritmalarining konsentratsiyasi va ordinata o’qiga optik ko’rsatkichi qo’yiladi.

NAZORAT SAVOLLARI:

1. 
   Rangsiz eritmalarni spektrofotometrik aniqlashning o’ziga xosligi.
   
2. 
   Monoxromatik nur nima?
   
3. 
   Spektrofotometrik usul tahlilining FEK dan afzalligi.
   
4. 
   To’lqin uzunligi nima? UB- va IQ- spektrlar sohalarida u qanday birliklarda belgilanadi?
   
5. 
   Xromofor nima? Auksoxromlarchi?
   
6. 
   Tekshiriluvchi moddalar konsentratsiyasini hisoblash formulasi.
   
7. 
   Kalibrlashdagi egrilik va kalibrlash chizmasi nima?
   
8. 
   Tekshiriluvchi moddalar eritmalaridagi nur yutilishining Buger-Lambert-Ber qonuniga bo’ysinuvchi konsentratsiya chegaralari qanday aniqlanadi?
   

«BUMERANG» TRENINGI
Talabalar bir nechta kichik guruhlarga bo’linadi va vazifa yozilgan materiallar tarqatiladi, har bitta guruh o’z fikrlarini bayon qiladi hamda guruhlar orasida savol javob ketadi.


I – guruh vazifasi
SF usulida papaverina gidroxloridni miqdoriy tahlili.
Solishtirishusuliyordamida.


II – guruh vazifasi
SF usulida riboflavinni miqdoriy tahlili.
Kalibrlashusuliyordamidamiqdoriytahlilniamalgaoshirish.


III – guruh vazifasi
SF usulida barbamilni tahlili.
Barbamil haqida ma'lumot.

Talabalar dori vositalari eritmalarining optik ko’rsatkichini xar xil to’lqin uzunligida mustaqil ravishda aniqlashlari kerak. Shunga ko’ra, olingan ko’rsatkichlar asosida nur yutish spektri tuzib, so’ngra o’ziga xos to’lqin uzunligini borligini () aniqlab va uni adabiyotlarda keltirilgan ma'lumotlar bilan solishtirishlari kerak.

Talabalarni ba'zi dori vositalarining nur yutish spektri bo’yicha aniqlash usuli bilan tanishtirish.

4. 
   novokain
   
5. 
   atsetazolamid
   
6. 
   furosemid
   

12- LABORATORIYA MASHG`ULOTI. INFRAQIZIL SPEKTROSKOPIYA USULIDA DORI VOSITASINI TAHLILINI AMALGA OSHIRISH.
Laboratoriyamashg‘ulotining rejasi

1. 
   Infraqizil spektroskopiya usuli, nazariy asoslari va zaharli moddalar tahlilida qo‘llash.
   
2. 
   Infraqizil spektroskoplar va ularning tuzilishi
   
3. 
   IQ-spektroskopiya usulida dori vositasini tahlilini amalga oshirish
   

Mashg’ulotmaqsadi:Laboratoriya mashg‘ulotida talabalarni IQ - spektroskopiya usuli dorimoddalartahlilidaqo‘llashnio‘rganish.
Laboratoriya mashg’ulotini bajarish davridakutilayotgan natijalar:
IQ - spektrometrningtuzilishivaspektrlarolishsharoitlaribilan usullari bilan tanishtirish.IQ - spektroskopiya usuli va unda qo‘llaniladigan qurilmalarning tuzilishi va ishlash xususiyatlari, spektrlarolishsharoitlaribilan tanishtirish.Ayrimfunksionalguruxlarspektrlarixarakteristikasi.IQ - spektraltahlilusulinidorimoddalartahlilidaqo‘llashnio‘rganish.