Sivilizatsiya – (lotincha “Civilis” fuqaroviy, ijtimoiy, ya’ni harbiylar va dindorlar hukmronligisiz) jamiyatning o‘z taraqqiyoti jarayonida yaratgan moddiy va ma’naviy boyliklarni hamda ularni yanada ko‘paytirib, takomillashtirib borish usullarining majmui. sivilizatsiyaning tarixiy urushlar va diniy jaholatparastlikka qarshi, dunyoviy jamiyat uchun kurash tarixidir.
Shovinizm – (fransuzcha “Chauvinisme” – ashaddiy millatchilik, milliy ustunlik g‘oyasi va siyosatning ifodasi. XIX asrning boshlarida Fransiyada paydo bo‘lgan shovinizm atamasi oddiy askar N.Shavenning nomidan kelib chiqqan. Endilikda milliy ekstremizmning namoyon bo‘lishi ma’nosida ham ishlatilmoqda. Buyuk davlatchilik shovinizmni muayyan siyosiy kuchlarning, ko‘pmillatlik davlatlardagi yetakchi millatlarning boshqa millatlarga nisbatan afzalligi ustuvorligi g‘oyasi asosida mafkuraviy, siyosiy va iqtisodiy hukmronligini anglatadi.
Shaxsni muntazam kamol toptirish – fuqarolik jamiyati asoslarini barpo etishning muhim sharti va tarkibiy qismi. Shaxsni rivojlantirish jarayonlari insonning salohiyat va maqsadlarini ro‘yobga chiqarish borasida nafaqat davlat, jamiyat ta’siri, balki shaxsning o‘z sa’y-harakatlarini faollashtirishni ham taqozo etadi.
Erkinlashtirish – mamlakatning demokratik jamiyatga o‘tish va islohotlar o‘tkazish jarayonida mavjud bo‘ladigan turli to‘siqlar, cheklashlar va yon berishga majbur etadigan omillardan qutilishga qaratilgan amaliy faoliyatdir. U demokratik jarayonlarning samarali rivojiga yangi kuch, quvvat va ilxom bag‘ishlash imkoniyatini yaratadi.
Erkin saylovlar – xalqqa o‘z liderlarini tanlash huquqini hamda liderlar va xalqqa o‘z fikrlarini baxsli masalalarda erkin bildirish huquqini beradi. Saylovlarda saylangan shaxslar chindan ham xalqning vakillari ekaligiga ishontirish uchun vaqti-vaqti bilan uchrashuvlar o‘tkazib turadilar. Saylanish imkoniyati bunday vakillarni xalq fikr irodasiga e’tibor berishlarini kafolatlash uchun ko‘mak bo‘ladi.
YuNIDO – BMTning sanoat taraqqiyoti bo‘yicha tashkiloti. Rivojlanayotgan mamlakatlarning sanoatini rivojlantirishga ko‘makla- shishdan iborat bo‘lgan BMT ning ixtisoslashgan muassasasi. 1946 yilda tashkil etilgan. 1995 yilda 166 ta davlat a’zo bo‘lgan. O‘zbekiston ushbu tashkilotga 1994 yil aprelda a’zo bo‘lib kirgan.
YuNKTAD – BMTningsavdo va rivojlanish bo‘yicha konferensiyasi. BMT Bosh Assambleyasining xalqaro savdo tashkiloti bo‘lmagan organi. 1964 yilda tashkil etilgan bo‘lib, 168 ta davlat unga a’zodir. Asosiy vazifalari: xalqaro savdoni, davlatlar o‘rtasida teng huquqli o‘zaro foydali hamkorlikni rivojlantirishga ko‘maklashish, xalqaro iqtisodiy munosabatlarning amal qilishi bo‘yicha har xil tavsiyalar ishlab chiqish. YuNKTAD qarorlari rezolyusiyalar, bayonotlar singari shaklda bo‘lib, tavsiya xususiyatiga egadir. Uning rahbarligida ko‘p tomonlama bitimlar va konvensiyalar ishlab chiqiladi. O‘zbekiston Respublikasi YuNKTAD ga 1992 yilda a’zo bo‘lgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |