O ’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti ekologiya va hayot xavfsizligi kafedrasi

Javob: ___________________________________________________________
4. Teri retseptorlarining teri sathida joylashgan miqdoriga ko‘ra juftlab yozing.

1	Sovuqni sezuvchi retseptorlar				A	1sm^2da25 tadan joylashgan
2	Tuyg‘u retseptorlari				B	1sm^2da12-13 ta joylashgan
3	Og‘riqni sezuvchi retseptorlar				C	1 sm^2da 130bo‘ladi.
1-		2-	3-

5. Ko‘z qismlarini funksiyasiga ko‘ra juftlab yozing?

1	To‘r parda			A	Bo‘ylama va xalqasimon muskullar bo‘lib, Qorachiqni kengaytirish va toraytirish xususiyatiga ega
2	Rangdor parda			B	Fotonlarni sezish va qabul qilish xususiyatiga ega bo‘lgan retseptorlar joylashgan.Narsalarning kichkina va teskari ta’sviri hosil bo‘ladi
3	Ko‘z gavxari			C	Paralel nurlarni o‘tkazish, ko‘zni ortiqcha nulardan ximoya qilish vazifasini bajaradi.
4	Qorachiq			D	Elastik xususiyatga ega bo‘lib, ko‘z akkomodatsiyasini ta’minlaydi.
Javob:		1-	2 -			3 -	4 -

6.Ko‘zdan uzoqda turgan narsalarni aniq ko‘rish nuqtasining yosh xususiyatlarini aniqlang?

1.	10 yoshda	A	8,3	To‘g‘ri javob (raqamlarni kiriting)
2.	20 yoshda	B	7 sm
3.	30 yosh	C	11sm
4.	40 yosh	D	50sm
5.	50 yosh	E	17sm
6.	60-70 yosh	Yo	80sm

7. Ta’riflarni atamalar bilan juftlang?

1	Tovush sezadigan organ				A		Daltonizm
2	Oq va qora ko‘radi				B		Perimetr
3	Ko‘z maydonini aniqlaydi				C		Gipoderma
4	Tovushni sezadi				D		Gipermetropiya
5	To‘r pardada kolbachalar ko‘p joylashgan qism				E		Kortiv organ
6	teri osti yog‘ qavati.				Yo		Sariq dog‘
1-		2-	3-	4-		5-

8. To‘g‘ri bayon etilgan fikrlarni aniqlang?
A) Tomirli parda qon tomirlarga boy bo‘lib, ko‘z to‘qimalarini oziq moddalar va kislorod bilan ta’minlaydi.
B) Daltonizm kasalligi erkaklar orasida 0,5 % ayollarda esa 8 % ni tashkil etadi.
C) Bolalarda ko‘z kosa chuqurligi va ko‘z soqqasi tanasiga nisbatan kattalarga qaraganda kichkinaroq bo‘ladi.
E)Ko‘zni harakatlantirmay turganda atrofdagi buyumlarni, ularning rangini ko‘ra olish xususiyati ko‘rish maydoni deb ataladi.
D)Ichki quloq quloq bo‘shlig‘i evstaxiy nayi yordamida burun xalqumga tutashadi.
Y)Xalqasimon muskullar qisqarganda ko‘z qorachig‘i torayadi, radial muskullar qisqarganda qorachiq kengayadi),
J) Yangi tug‘ilgan bolalarda haroratni sezuvchi retseptorlar morfologik jihatdan to‘liq shakllangan bo‘ladi.c), e)


9.Quyidagi berilgan fikrlarning qaysilari to‘g‘ri? Javoblar jadvaliga “Ha” yoki “yo‘q” so‘zlarini yozing.
A.Bir nuqtaga qaraganda atrofdagi narsalarni ko‘rish xususiyati ko‘rish maydoni deb ataladi
B. 20⁰ S gradus temperaturadatermoretseptorlar aktivlashadi
C. Teri analizatorining miyadagi uchui shikastlansaterining mexanik taassurotga sezuvchanligi yo‘qoladi.
G. Eshituv suyakchalari nog‘ora pardasidagi barcha tebranishlarni takrorlab uni 100 martaga ko‘paytiradi.
D. Oval darchaning o‘rtasida kortiev orani , chig‘onoq va yarim doira kanallar bor.
J.Quyoshning ultrabinavsha nurlari terining oziqlanishini ta’minlaydi
Z. Bir dioptriya deganda fokus oralig‘i 1 m bo‘lgan linzaning nur sindirish kuchi tushiniladi.
TESTLAR
1.O’g’il bolalarda spermotozoidlarni (I) va qizlarda tuxum hujayraning hosil bo’lishi (II) qaysi yoshda kuzatiladi?
a) 7 – 8 yosh, b) 13 – 15 yosh, c) 12 – 13 yosh, d) 9 – 10 yosh e) 16 – 18 yosh
A) I – b; II – c
B) I – a; II - e
C) I – c; II – d
D) I – e; II - a
2. Qalqonsimon bez quyidagi qaysi gоrmonni ishlab chiqaradi?
A) Itermidin
B) Melatonini
C) Tiroksin
D) Insulin
3. Qaysi endokrin bezlar o’sish va rivojlanish jarayoniga boshqa bezlarga nisbatan katta ta’sir ko’rsatadi?
1) Oshqozon osti bezi, 2) Gipofiz, 3) Epifiz, 4) Qalqon oldi bezi, 5) qalqonsimon bez, 6) qalqon orqa bezi, 7) buyrak usti bezi, 8) jinsiy bezlar
A) 1;2;7;8 B) 2;5;7;8 C) 3;4;5;6 D) 4;6;7;8
4. Quyidagi gormonlar funksiyalarini belgilang?

№	Gormonlar	Funksiyari
1	Samototrop
2	Insulin
3	Estrogen
4	Mineralokortikoidlar
5	Adrenalin

5. Serotonin arteriyalarga qanday ta’sir ko’rsatadi?

1) kengaytirib, 2) toraytirib, 3) avval toraytirib so’ng kengayadi, 4) avval kengayib keyin torayadi
a) mediator vazifasini bajaradi, b) mediator vazifasini bajarmaydi, c) katalizator vazifasini bajaraadi, d) katalizator vazifasini bajarmaydi
A) 1 – c, B) 2 – a, C) 3 – d, D) 4 – c
6. Insulin gormoni necha turdagi aminokislotalarning o’zaro birikishi natijasida hosil bo’ladi?
A) 15
B) 17
C) 19
D) 21
7. Yangi tug’ilgan chaqaloqlarda langangers orolchalari oshqozon osti bezini qancha hajmini egallaydi?
A) 1,5%
B) 5,5%
C) 3,5%
D) 7,5%

8. Quyidagi bezlardan ajraladigan gomonlarni to’g’ri belgilang.

№	Bezlar	Gormonlar
1	Buyrak usti bezi	Estrogen
2	Erkaklik jisiy bezi	Adrenalin
3	Oshqozon osti bezi	Tiroksin
4	Qanqonsimon bez	Insulin
5	Gipofiz	Samototrop

6. 
   Aralash turdagi bezlar keltirilgan javobni belgilang.
   

a) qalqonsimon, b) gipofiz bezi, c) me’da osti bezi, d) epifiz, e) qalqon oldi, j) jinsiy bezlar

A) a;c
B) b;d
C) a;e
D) c;j

10. Adrenalin gormoni qaysi bezning qaysi qismida ishlab chiqariladi?

A) Buyrak usti bezining mag’iz qavatida,
B) Buyrak usti bezining po’stloq,
C) Gipofiz bezining oldingi bo’lagidan
D) Gipofiz bezining orqa bo’lagidan


TESTLAR
1. Suyaklinishni qanday davrlarini bilasiz?
a) endosemal, perixondral, periostal, yendoxondral.
b) periostal, yektoxondral, perixondral.
v) yendosemal,ektoxondral, perixondral.
g) yektoxondral, yektosemal, yendoxondral.
2. Suyak o`zaro qanday birikadi?
a) uzluksiz va harakatchan birikadi. b) o`zaro boylam vositasida birikadi.
v) o`zaro bo`g`im hosil qilib birikadi. g) o`zaro uzluksiz birikadi.
3. Suyak hujayrasi necha xil bo`ladi?
a) 2 xil osteoblast va osteoklast. b) 2 xil osteoblast va sklerotom.
v) 2 xil osteoklast va ossein. g) ossein va gialin.
4. Osteositlar-
a) suyak hujayralari. b) tish hujayralari.
v) jigar hujayralari. g) to`g`ri javob yo`q.
5. Odam tanasida qancha suyak bor?
a) 200 dan ortiq b) 180 ta v) 200 ta g) 300 ta