O zbekiston badiiy akademiyasi kamoliddin behzod nomidagi milliy rassomchilik va dizayn instituti

“Tanais” 
muzey 
qo‘riqxonasi arxeologik yodgorlik hisoblanadi. Yuqori paleolit 
davrini anglatuvchi g ‘aroyib tik turgan qadimiy odam tasvirlangan 
“Kostenka” muzey-qo‘riqxonasiga 1968-yilda Voronej viloyatida 
asos solingan.
Tarixiy manzarali muzeylar ichida Moskva viloyati Mojay hudu- 
didagi Borodinskiy harbiy-tarixiy muzey qo‘riqxonasi mashhurligi 
bilan ajralib turadi. Bu muzey 1839-yilda imperator Nikolay II qa- 
rori bilan 1812-yildagi yirik Vatan urushi janggohlaridan qolgan 
memorial madaniy yodgorlik. Keyinchalik, bu o ‘zining zamonaviy 
nomini olgan va bu muzeyning qo‘riqlanayotgan 110 km2 hududi­
da 300 dan ortiq tarixiy yodgorliklar joylashgan. Bular cherkovlar, 
harbiy-muhandislik inshootlari, rus harbiy qo‘mondonlari va rus 
askarlarining qabrlari, Spaso-Bodinskiy ayollar monastir ansambli, 
XVI-XIX asrlardagi Mojayskiy arxitektura yodgorligi, qo‘shin qab- 
ristonida joylashgan yodgorliklardan iborat.
Etnografik yodgorliklar kam saqlanib qolgan Buyuk Britaniya- 
da esa, o ‘lkashunoslik xarakteridagi m uzeylar yoki texnika tari-xi 
va sanoati k o ‘p b o ‘lgan. Bu yerda Darem grafligida birinchi b o ‘lib 
Ochiq osm on ostidagi m uzeylardan biri 
“Bim ish” 
yoki “ Shimo- 
li-sharqiy A ngliyaning sanoati va odam m uzeyi” paydo b o ‘lgan. 
Uning asoschisi Frenk A tkinsonning g ‘oyasiga k o ‘ra, m uzey odd­
iy odam larni turm ush tarzi, odatlari, qonunlarini yorqin k o ‘rsatib 
berishi kerak edi. Bu urinish “tirik, jo n li” tarixni yoki o ‘sha joy- 
ni maksimal bor im koniyatlar bilan mayda detallarigacha aniq 
k o ‘rsatishi kerak edi. M uzey XX asr boshlaridagi Shim oli-sharqiy 
A ngliyaning region sanoatini eng yuqori ch o ‘qqisiga chiqqan va 
rivojlangan hayot tarzini k o ‘rsatgan. 1971-yilda tom oshabinlar

---

uchun ochilgan muzey o ‘sha davrning ulkan rejalarini o ‘z ichiga 
olgan. A gar boshidanoq tom oshabinlar Bim ish-X oll uylaridagi 
qulayliklari ekspozitsiyasi bilan tanishgan b o ‘lsa, keyinchalik ular 
tashlandiq shaxtalar va vintilatsiya uskunalari bilan tanishish im- 
koniyatiga ega b o ‘ldi. Mebel interyerlari va b o g ‘larga ega b o ‘lgan 
uylardan qishloq paydo b o ‘ldi, tram vay va tem ir y o ‘llari o ‘tkazildi, 
tem ir y o ‘l stansiyalari, ogohlantiruvchi postlar qurildi. Shaharn- 
ing yashash qismi qayta qurildi: uy-joylar, d o ‘konlar, pivoxona, 
tish-doktori va hattoki, buzilgan park orkestr uchun ta ’m irlandi. 
Skansendan farqli ravishda, “ Bim ish” m uzeyida sanoatlashgan 
jam iyatga qadar kichik assotsiatsiyalar va dehqon x o ‘jalig i kam 
bo 'lgan, shuning uchun bayram kunlari bu yerda folklor ansam- 
billari va xalq kashtachiligini chiqishi o ‘rniga, m adaniy musiqa 
konsertlari b o ‘lgan va bolalarni parovozlarga ulangan vagonlarda 
uchirishgan.
A gar “Bim ish” muzeyi o ‘zida ko‘chirib olib kelingan obyek- 
tlarni namoyish qilgan bo ‘lsa, 1968-yilda ochilgan