O zbekiiton fayi a L l I lari 4illiy jamiyaii nashkiyol


  Kornilov  N.  T asaw uf  yoki  komil  inson  axloqi.  Birinchi  kitob.  Toshkent



Download 10,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet221/412
Sana12.09.2021
Hajmi10,33 Mb.
#172143
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   412
Bog'liq
Inson falsafasi. Choriyev A

1  Kornilov  N.  T asaw uf  yoki  komil  inson  axloqi.  Birinchi  kitob.  Toshkent, 

1996,  25-bet.

2  Alisher  Navoiy.  Mahbub  ul-qulub.  Toshkent,  1983,  44-bet.

3  0 ‘sha  asar,  434-bet.

220


lardan  uzoq  turishi,  o‘z  ko‘zini  (ko‘z  vara’si)  shubhali  narsa- 

larga,  harom -xarishga  tushirmasligi,  ko‘pchilikka  m anzur 

bo‘lmaydigan  bachkana  qiliqlar  (qalb  vara’si)  qilmasligi,  ko‘ngil 

tortmagan  barcha  narsalardan  parhez  qilishi  lozim.

Vara’ning  davomi  —  zuhddir.  Zuhd  —  insonning  yomonlik- 

dan  hazar  qilish  qobiliyati.  Haromni  va  halolni  ajrata  bilish, 

taom  va  ichimliklardan  saqlanish,  poklikni  ulug‘lash,  insondagi 

barcha  illatlarning  doyasi  bo‘lgan  nafsga,  xudbinlikka  qarshi 

kurashish,  mol-u  dunyoga  butkul  qul  bo‘lib  qolishdan  saqla­

nish,  zulm  va  dilozorlikdan,  g'ofillik  va  o‘tkinchi  ho-yu  ha- 

vaslardan  ustun  chiqish,  tozalikni  o‘zining  kundalik  turmush 

tarziga  singdirish  qobiliyatidir.

So‘fiy  allomalaming  fikriga  ko‘ra,  inson  ruhiy-ma’naviy  yetuk- 

lik  tomon  borayotganligini  ifodalovchi  alomatlar  —  faqirlik  va 

sabrdir.  Faqirlik  —  Xudoga  bo‘lgan  bandalikni  sidqidildan  bajo 

keltirish,  Parvardigor  uchun  qilgan  barcha  ishlarini  hali  kam 

deb  baholash,  ozligini  doimiy  his  etib  turish  malakasidir.  Kam- 

tarlik  —  soddalik  alomati  bo‘lsa,  sabr  —  inson  chidamliligi, 

toqati  ifodasidir.  Sabr-toqatli  inson  har  qanday  balo-qazolardan 

qo‘rqmaydi,  qiyinchiliklarga  chidaydi.  Oh-voh  chekib,  shikoyat 

qilmaydi.  Sabr  o‘z  navbatida,  kishining  imon-e’tiqodining  ham 

ifodasidir.  Alisher  Navoiy  yozganidek,  qaysi  baxtsiz  sabr  etagini 

tutgan  bo‘lsa,  u  oxiri  murodga  etadi:  qaysi  bir  giriftor  ko‘ngiI 

sabr  tugunini  bo'shatmagan  bo‘lsa,  uning  baxt  tuguni  ochiladi. 

Sabr  —  shodliklar  kalitidir...  Baloga  giriftor  bo‘lib,  nobud  bo‘lish 

xavfi  ostida  qolgan  odamning  hayoti  sabr  tufayli  ozod;  har  bir 

noumid  shaxsning  tushkun  ruhi  sabr  tufayli  tetik,  obod  bo'ladi1.

Ruhiy-ma’naviy  yetuklik  pillapoyalaridan  ko‘tarilayotgan  har 

bir  kishi  hamisha  ikkilanib  turadi.  0 ‘zining  amaliy  faoliyatidan 

to ‘la  qoniqish  hosil  qilmaydi.  Bundan  tahlikaga  tushadi.  Atrof- 

tevaragida  sodir  bo‘layotgan  turli  makr-xiylalar  qalbida  xavf- 

qo‘rqishni  vujudga  keltiradi.  Xuddi  shuning  uchun  ham  so‘fiylar 

xavfni  tariqat  odobining  muhim  qoidalaridan  biri,  deb  hisob- 

laganlar.  Qalbda  hosil  bo‘lgan  ishonchsizlikka,  imon  va  e’tiqodni 

qarshi  qo‘yishga  da’vat  etganlar.


Download 10,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   217   218   219   220   221   222   223   224   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish