O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(annulustendineus communis) 
boshlanadi.
361-rasm.
0 ‘ng ko‘z olmasi­
ning tashqi mushaklari. Ust
tomondan 
ko‘rinishi: 
1-
throchlea; 2-com ea; 
3-m . rectus
medialis; 4—m. rectus superior; 5-m .
rectus lateralis; 6-canalis opticus; 7—
annulus tendineus communis; 8-m . 
8
obliquus superior.
Bu umumiy pay halqadan 
yuqorigi qovoqni ko‘taruvchi 
7 
mushak 
(m. levator palpebrae
superioris) 
ham boshlanadi. ^
Ko‘z 
olmasining 
yuqorigi 
to‘g‘ri mushagi 
(m. rectus superior), 
pastki to‘g‘ri mushagi 
(m.
rectus inferior), 
lateral to‘g‘ri mushagi 
(m. rectus lateralis) 
va 
medial to‘g‘ri mushaklari 
(m. rectus medialis) 
ko‘z kosasi devorlari 
bo‘ylab yo‘naladi va qisqa pay vositasida muguz 
pardaning 
chekkasidan 5 - 8 mm orqaroqda skleraga birikadi. Ko‘z olmasining 
to‘g‘ri mushaklari qisqarganida ko‘z olmasini o‘z tomoniga tortadi 
va qorachiqni o‘sha tomonga qaratadi.
Yuqorigi qiyshiq mushak 
(m. obliquus superior) 
yuqorigi va 
medial to‘g‘ri mushaklar o‘rtasida yo‘nalib, ingichka pay bilan 
g‘altak ustidan aylanib o‘tadi va ko‘z olmasining ustki lateral yuzasiga
K o z n in g yordam chi hosilalari
381

---

ekvatoming orqasiga birikadi. Pastki qiyshiq mushsak 
(m. obliquus
inferior) 
ustki jag‘ suyagining ko‘z kosasi yuzasidan burun- ko‘z 
yoshi kanali teshigi yonidan boshlanadi. U ko‘z olmasining pastki 
to‘g‘ri mushagi o‘rtasidan yuqoriga va orqaga qiyshiq yo‘nalib, ko‘z 
olmasini lateral yuzasiga ekvatoming orqasida birikadi. Yuqorigi 
qiyshiq mushak ko‘z olmasini va qorachiqni pastga hamda lateral 
tomonga bursa, pastki qiyshiq mushak yuqoriga va lateral tomonga 
buradi.Yangi tug‘ilgan chaqaloqda 
ko‘z olmasi mushaklari pay 
qismidan tashqari yaxshi rivojlangan bo"ladi. Shuning uchun ularda 
ko‘zning harakati bo‘lib, ammo ulaming muvofiqlashgan harakati bola 
2 oylik bo'lganida boshlanadi. Yangi tug‘ilgan chaqaloqda fiziologik 
qiyshiq ko‘zlik bo‘lib, birinchi oyning oxirida o‘tib ketadi.
1