O ’z b e k is t o n r espu bl 1k a si o L iy va o ’rta m a X su s ta 'lim V a z ir L ic I

yaxshilik va
yom onlik 
tushunchalaridir.
Yaxshilik deb kishilam ing mehnatsevarlik, halollik, mardlik, insoniylik,
olijanoblik, odamlarga, xalqqa, jamiyatga nafi, mehr - muhabbati, himmati,
muruvvati, og’irini engil qilish, rahm - shafqati va ularga ziyon - zahmat
yetkazm aslik singari ijobiy hatti - harakatlarga aytiladi. 
Axioqshunoslik yaxshilik 
tushunchasining konkret tarixiy mazmuniga, insoniyatning olg’a qarab harakat 
qilishiga, mehnatkashlarni va barcha insonlami him oya qilishga imkon beradigan va 
ulaming ijodiy kuchlarining bemalol rivojlanishi ham da qo ’IIanilishiga imkoniyat 
tug’diradigan jam i ijobiy, axloqiy fazilatlarni kiritadi. Yaxshilik deganda, muayyan 
sinf, ijtimoiy guruh, partiya, davlat, jamoaga, shaxsga, insonga beriladigan axloqiy 
baho, fazilat ifodalanadi,
Yomonlik deb kishilam ing dangasalik, tekinxo’rlik, zararkunandalik,
zolimiik, inayxo’riik, giyohvandlik, dilozorlik, hasadgo’ylik, tuhmatchilik,
ig’vogarlik, g ’iybatchilik, buzuqlik kabi salbiy hatti - harakatlariga aytiladi.
Yaxshilik ezgulik, himmatlilik deb yuritiladi. Yomonlik esa yovuzlik deb yuritiladi.
Axloqshunoslikning muhim tushunchalaridan yana biri 
adolat, adolatlilik
bo’lib ularning mazmunida poklik, to ’g ’rilik haqiqat mujassamlashadi. Adolat 
tushunchasi insoniy munosabatlarda insof, diyonat, tenglik, haqqoniylik, rag’batning 
zaruriy o ’lchovlaridir. Demak, 
adolat deb kishilar o ’rtasidagi munosabatlarda
tenglikni, to’g ’rilikni, haqiqatni, haqqonivlikjiL .poIdikni ifodalovchi hatti -
harakaflarning jamiga aytiladi. 
Insoni; 
rlab va
9Я5Е6
kutubxonasl

---

adolat uchun kurashib yashab kelmoqda. Chunki, 
adolat bo’lgan joygina gullab 
yashnaydi, xalq erkin bo’ladi. Aksincha, adolat oyoq osti qiiingan joylarda esa razolat 
hukm surib, jam iyat va odam lar tubanlikka yuz tutgan. Arastu Iskandarga qilgan 
nasihatlarida: “Bilgilki, adolat - buyuk qudratli xudoning yer yuzidagi o ’lchovidir, 
uning yordam ida zaif bo’lgan xalq, odam kuchli bo’lgan nohaqdan o ’z haqini oladi",
- degan edi. Sohibqiron A m ir Tem ur o ’z hayoti va faoliyatida "Kuch adolatda", degan 
sermazmun hikmatga amal qilgan.
Etikaning muhim tushunchalaridan yana biri 
burch 
bo’lib, u kishilam ing 
jam iyatda o ’z vazifalarini bajarish, odam larga va ijtimoiy hayotga to ’g ’ri 
m unosabatda bo’lish kabi fazilatlarini ifodalaydi.