O z b e k is t o n r es p u b L i k a s I o liy

B O L A L A R N IN G   Y O S H   D A V R L A R I
Bolalarni  to ‘g ‘ri  tarbiyalash,  samarali  o ‘qitish  uchun  bola 
rivojlanishiga  doir  o ‘zgarishlami,  yosh  davrlariga xos  xususiyatlarni 
bilish  va  hisobga  olish  lozim.  Chunki  ularning  o ‘sishi,  rivojlanishi,
26

---

ruhiy  jihatdan  taraqqiy  etishi  turli  yosh  davrlarda  turlicha  boMadi. 
0 ‘qituvchi,  tarbiyachi  bolani  har  tom onlam a  bilishi  lozim.
Bolaning  yoshi,  individual  xususiyatlarini  doim o  o ‘sishda, 
rivojlanishda,  o ‘zgarishda  boMadi  deb  qarab  fikr  yuritish  lozim.
Tibbiyot, 
bolalar  anotomiyasi, 
fiziologiyasi, 
psixologiyasi, 
pedagogika  fanlari  tavsiyalariga  k o ‘ra  bolalaming  yosh  davrlarini 
quyidagicha  guruhlarga  boMish  qabul  qilingan.
1.  G o ‘daklik  davri  -  tugMlgandan  to  1  yoshgacha  boMgan  davr.
2.  Yasli  davri  -   1  yoshdan  3  yoshgacha.
3.  M aktabgacha  tarbiya  yoshi  -   3  yoshdan  6 - 7   yoshgacha.
4.  Maktab  yoshidagi  kichik  o ‘quvchilar  -   6 - 7   yoshdan  11-12 
yoshgacha.
5.  0 ‘rta  maktab  yoshidagi  o ‘quvchilar  (o‘smirlar)  -   12  yoshdan 
15-16  yoshgacha.
6.  Maktab  yoshidagi  katta o ‘quvchilar  (o ‘spirinlar)  -   16  yoshdan 
18  yoshgacha.
MaMum  bir  yosh  davriga  xos  boMgan  anotomik,  fiziologik 
va  ruhiy  xususiyatlar  yosh  xususiyatlari  deb  ataladi.  Yuqorida 
ta’kidlaganimizdek,  yosh  xususiyatlari  va  davmi  ikkinchi  bir  yosh 
xususiyatlaridan  ajratuvchi  chegara  y o ‘q.
Biz  faqat  boladagi  o ‘zgarishlarga  nisbatan  qiyoslab  davrlarga 
ajratamiz.
27

---