Oʻ z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I

II bob. Uchinchi sinf oʻqish darsligi materiallari ustida ishlash metodikasi

2.1-§.Boʻlimdagi lirik asarlar ustida ishlash yoʻllari……………………………...21

2.2-§.Boʻlimdagi nasriy asarlar ustida ishlashning oʻziga xos xususiyatlari……..26

2.3-§. Boʻlimdagi xalq ogʻzaki ijodiga mansub asarlarni oʻqitish metodikasi……42 Xulosa va tavsiyalar..............................................................................................51 Foydalanilgan adabiyotlar roʻyhati…………………………………………….54

KIRISH

Tadqiqot mavzusining dolzarbligi. Demokratik jamiyatda bolalar, umuman, har bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. Agar bolalar erkin fikrlashni o‘rganmasa, berilgan ta’lim samarasi past bo‘lishi muqarrar. Albatta, bilim kerak. Ammo bilim o‘z yo‘lida. Mustaqil fikrlash ham katta boylik.

Boshlang‘ich ta’lim mustaqil fikr yurgizish faoliyatini shakllantiruvchi dastlabki jarayon. Ayniqsa, ona tili va sinfla o‘qish mashg‘ulotlari ana shu jarayonda bosh o‘rin tutadi. Mustaqil fikrlash, o‘z fikrini o‘zgalarga yetkazishda o‘qish darslarining ahamiyati yuksak ekanligini hamma biladi. Boshlang‘ich ta’limda o‘quvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo‘ygan minimal talablarda matn mazmunini anglash, o‘zgalar nutqini eshitish va fikrini anglash malakasi bo‘yicha “Miqdoriy ko‘rsatkich – 10 minutda 4-5 sahifali matnni o‘qib, qayta so‘zlab bera olish, so‘zlab bera olganda ham, og‘zaki nutqning to‘g‘ri, ravon, aniq, tushunarli va ta’sirchan bo‘lishi, monologik nutqning ravonligi, dialogik nutqda o‘zaro muloqotning ta’sirchanligi, izchilligi, mantiqiy jihatdan aniqligi talablariga rioya etish kerak.

Ko‘rinib turibdiki, boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi oldiga nihoyatda murakkab, dolzarb, ijtimoiy jihatdan yuksak vazifa qo‘yilmoqda. Bu vazifani bajarishda o‘qish darslari katta rol o‘ynaydi. Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida asar matni ustida ishlash va bu ishlarni uyushtirish yo‘llari haqida juda ko‘plab ishlar bajarilgan hamda talay tavsiyalar berilgan. Biz ham bu sohaga murojaat etib, qilingan ishlarni keng va atroflicha tahlil qilishga bu sohada yechimini kutayotgan o‘rganilishi zarur masalalarga e’tiborni qaratishga harakat qildik. Ona tilimizning rang-barang xususiyatlarini o‘rganar ekanmiz tilimizning boy qirralarini hushyorlik bilan anglash va ehtiyotkorlik bilan ishlatishni o‘rganmog‘imiz kerak.