O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V

S illiq muskullar.
Silliq m u sk u lla r ichki a ’zolar, q o n - to m ir va limfa 
to m irla r d e v o r id a v a te rid a uchraydi. M o r fo l o g ik jih a td a n skelet va 
yurak m u sk u llarid a n farq qiladi, ularda ta r g 'ill ilik b o 'lm a y d i.
S illiq m u sk u lla rn in g sin fla n ish i.
S illiq m u s k u l l a r n i ikki xili: 
v isse ra l va m u ltiu n itar
xillari m a vjud va u la r o ' z i g a xos xususiyatlari 
bilan farqlanadi. Visseral silliq m u sk u lla r b a rc h a ichki a 'z o la r d a , qon 
va limfa tomirlarda, terida h am da hazm bezla rin ing ch iqaruv yo'llarida 
u c h r a y d i. M u lt i u n i t a r silliq m u s k u l l a r g a k i p r i k s i m o n m u s k u l va 
k o 'z n in g qorachiq m u skuli kiradi.
S i l l i q m u s k u l l a r n i n g b u n d a y b o ' l i n i s h i h a r a k a t l a n t i r u v c h i
in n e rv a tsiy a n i har xil z ic h lik d a ek a n lig ig a as o slan g a n . Visseral silliq 
muskullarda harakatlantiruvchi nerv oxirlari ayrim muskul hujayralarida 
b o 'l a d i xolo s. L e k in b u n d a y b o 'l i s h i g a qara m ay, nerv o xirlari orqali 
m u s k u l g a o ' t g a n q o ' z g ' a l i s h , b a r c h a m u s k u l h u j a y r a l a r i g a te z
ta rqa ladi, c h unki ikki q o 's h n i m io tsitla r o r a sid a n e k s u s la r m avju d. 
N e k s u s l a r y o r d a m i d a p o t e n s i a l l a r b i t t a m u s k u l h u j a y r a s i d a n
ik k in c h isig a tez tarqaladi. S h u n in g uchun nerv im p u lsla ri kelganda 
visseral silliq m u s k u l la r bir vaq td a qisqaradi.
S illiq m u sku ln in g tu zilish i.
S illiq m u s k u l l a r y o y i q sh a k ld a g i 
h u ja y ra la r d a n ta sh k il to pga n, u la rn in g uzu n lig i o ' r t a c h a 100 
mkm.
d ia m etri esa 3 
mkm
ni tashkil qiladi. H u ja y ra la r o 'r t a s i d a y u q o r id a
a y t ilg a n id e k , n e k s u s l a r b o ' l i b , u la r q o ' z g ' a l i s h n i bir h u ja y ra d a n
ik k in c h isig a o ' t k a z i s h d a a h a m iy a ti kattadir. Silliq m u s k u lla r d a ham
ta rtib siz ro q j o y la s h g a n aktin va m io z in oqsil iplari m a vjud. S kelet 
m uskullariga nisbatan sarkopla zm atik retikulum h am k am rivojlangan.