Биологияси.
Ба\орги бугдой уруги 4—5°С да униб
чикади. Майсалар 8—10°С совукка чидайди. Яхши усиб
ривожланиши учун 20—25°С иссикдик талаб килади.
Лекин вегетация даврининг иккинчи яримларида, \arro
40°С иссикликка \ам чидайди. Намга талабчан. Барча
истеъмол килинадиган сувнинг 5—7 фоизи майса хрсил
Килиш учун, 15—20 фоизи туплаш даврида, 50—60 фои
зи найга чикиш ва бошок олишда. 20—30 фоизи дон-
нинг сутсимон пишишида ва 3—5 фоизи доннинг мум-
симон пишикдигида сарфланади. Айникса, туплаш ва
найга чикишда нам етарли булиши шарт. Акс \олда дон
пуч булиб колади. Кейинги берилган сувнинг фойдаси
кам булади. Транспирация коэффициента 406—415.
165
У
с и м л и к ш у н о с л и к
Барча озукд элементларига талабчан. Айник,са, учин-
чи барг чикдргандан бошлаб, токи гуллагунча куп озук,а
модцалар талаб кдлади. Бу пайтда жуда тез усади ва
жадал курук, модда туплайди.
Ба\орги букдой ёрурликка талабчан, унинг ривож-
ланишини тезлаштиради. Унумдор, шурланмаган, ма-
данийлашган, бегона утлардан холи тупрокдарни ёк,ти-
ради.
Ба\орги бугдойнинг вегетация даври 75—115 кунга
тугри келади.
Ба^орги бугдойнинг навлари.
Юм шок, бурдойлар: Са
ратов-29, Саратов-36, Безенчинская-98, Ленинградка,
Московская-35, Скала, Мильтрум, Альбидум-43, Ки
зил шарк,, Сурхон-5688, Олтин бурдой, Крзогистон-З,
К.
о з о р и с т о н
-126,
Кзилбас ва бошк^алар. Каттик, бурдой
лар: Бахт, Харьковская-46, Мелянопус-26, Овиачик-
65, Леукурум-3 ва бош^алар.
Етиштириш технологияси.
Бах,орги бурдой учун уз
оиласига мансуб булган экинлардан таищариси яхши
утмишдош \исобланади. Айник,са дуккакли, полиз, саб-
завот, к,атор ораларига ишланадиган экинлардан ке-
йин экилса жуда яхши натижа беради.
Органик ва минерал угитлар сепилиб 28—30 см
чукурликда кузда шудгор кдлиб, текислаб куйилган
ерларга экилади. Угитлашнинг микдори куйидагича
белгиланади: гунг 15—30 т/га, фосфор ва калий 70
кг/га.
Бахррда экишдан олдин 30 кг/га азот урити сепи-
лади, бороналанади ва молаланади. Бегона утлар куп
булса ёки ер анча зичлашиб крлган булса, чизеллана-
ди ёки ёппасига культивация кдгсинади. Сунгра усти-
дан бороналанади ва молаланади.
Урур экишдан олдин тозаланади, сараланади, куёш-
да 4—5 кун ёйилиб к^здирилади, касаллик ва х,аша-
ротларга царши дориланади.
Ба\орги бурдойни экишга даланинг юзи куриганда,
техника кириб юриш мумкин булганда киришилади.
Бу муддат жанубий вилоятларда февраль ойининг би-
ринчи ун кунлигига, марказий вилоятларда феврал-
166
ш о л и
нинг урталарига, шимолда эса учинчи ун кунлигига
турри келади.
Экиш чукурлиги 4—6 см, экиш усули кузги бур-
дойники каби булади. YpyF экиш микдори \ар гектарга
лалми ерларнинг текислик жойларида 1,5—2,0 млн.,
t o f
олди майдонларда 2,0—2,5 млн., сугориладиган ер-
ларда эса 4,0—5,0 млн донани ташкил к,илади.
Саволлар:
1. Бахорги бурдой биологиясини изохланг.
2. Бахорги бурдойнинг кандай навлари мавжуд?
3. Бахорги бурдой к,аерларда экилади?
4. Бахорги бурдой кандай етиштирилади?
5. Бахорги бурдой к,ачон йириштириб олинади?
Do'stlaringiz bilan baham: |