O qo‘shmurodov, B. Shukuriddinov

5932-§. O‘rta magmatik jinslar

O‘rta magmatik jinslar nordon jinslardan kremniy oksidi (SiO₂53–64 %)ning kamligi va rangli minerallarning ko‘p bo‘lishligi bilan farqlanadi. Aluminiy oksidi (Al₂O₃)ning miqdori 14 %dan 18 %gacha o‘zgaradi.

O‘rta magmatik jinslarning intruzivi xiliga diorit va sienit ki radi.

Diorit. Dioritlarning rangi kul rang, to‘q kul rang yoki ko‘kimtir kul rang, donador. Tarkibi plagioklaz va shox aldamchisi, ba’zan piroksen va biotitdan iborat. Plagioklaz dioritning 65–70 %ni, rangli minerallar 30–35 %ni tashkil etadi. Shox aldamchisining miqdori 20 foiz, biotit 10 %gacha boradi.

Dioritlarda kvars deyarli bo‘lmaydi. Agar uning miqdori 5–15 % bo‘lsa, «kvarsli diorit» deyiladi.

Dioritning strukturasi – donador. Teksturasi: massiv, gneyssimon, yo‘l-yo‘l, taksitli, kamdan kam sharsimon.

Sienit. Rangi oqish va qizg‘ish g‘ishtrang bo‘ladi. Mineral tarkibi quyidagicha – kaliyli dala shpati (50–70 %), nordon plagioklaz (10–30 foiz), shox aldamchisi (15 %gacha), ba’zan biotit (10 %gacha) va piroksen. Kvars bo‘lmaydi yoki juda kam uchraydi. Strukturasi donador, asosan o‘rta donador. Teksturasi – massiv.