O qo‘shmurodov, B. Shukuriddinov

Karbonatlar sinfiga kiruvchi minerallar tabiatda keng tarqalgan. Bularga kalsit – CaCO₃, magnezit – MgCO₃, siderit – FeCO₃, smitsonit – ZnCO₃, rodoxrozit – MnCO, serussit – PbCO₃, malaxit – Cu₂[CO₃] (OH)₂, azurit – Cu₃[CO₃]₂ (OH)₂ suvli karbonatlarga soda – NaCO₃ · 10 H₂O kiradi.

Sulfatlar sinfiga oid minerallar juda ko‘p va xilma xil birikmalar hosil qilsa-da, yer qobig‘ida keng tarqalgani kam. Sulfatlar: barit – BaSO₄, selestin – SrSO₄, anglezit – PbSO₄, angidrit – CaSO₄, gips – CaSO₄ 2H₂O, mirabilit – Na SO₄ 10 H₂O va boshqalar.

Silikatlar sinfiga juda ko‘p minerallar kiradi. Bizga ma’lum minerallarning 1/3 qismini tashkil etadi. Bu guruhga kiruvchi minerallar barcha tog‘ jinslarining asosiy qismini tashkil etadi va «jins hosil qiluvchi minerallar» deb ataladi. Shuning uchun ham ular sinchkovlik bilan batafsil o‘rganilgan.

Rentgen yordami bilan o‘tkazilgan tekshirishlar (kristallokimyoviy kuzatishlar) tufayli silikatlarning ichki tuzilishi ularning kimyoviy tarkibi bilan uzviy bog‘liqligi aniqlangan. Shu bilan birga minerallarning muhim fizik xususiyatlarini, hatto ma’lum darajada genezisini (hosil bo‘lishini) aks ettira oladi.

Silikatlarning tuzilishini rentgenoskopik yo‘l bilan tekshirish natijasida ular quyidagi sinflarga: orolsimon, zanjirsimon, lentasimon, varaqsimon va karkassimon silikatlar sinflariga bo‘linadi.