O qo‘shmurodov, B. Shukuriddinov

Asfalt va ozokerit

Asfalt va ozokerit neft bilan genetik bog‘liqdir.

Asfalt qora-qo‘ng‘ir yoki qora rangli amorf jism bo‘lib, solishtirma og‘irligi – 1. Asosan vodorod va ugleroddan iborat. Ko‘pchilik olimlar «asfalt neftning oksidlanishidan hosil bo‘ladi» deb hisoblaydilar. Asfalt, asosan, neft mavjud joylarda uchraydi. Tomirsimon va oqma holida uchraydi.

Ozokerit, yoki «tog‘ mumi» neftning yer yuzasida o‘zgarishidan hosil bo‘lgan mahsulot hisoblanadi.

Tashqi ko‘rinishi asalari mumiga o‘xshaydi. Ammo rangi to‘q bo‘ladi. Tarkibiga ko‘ra ozokerit neftga yaqin bo‘lib, qattiq, suyuq va gazsimon uglevodorodni o‘zida saqlaydi. Zichligi – 0,90–0,94. Burqirab yonadi. Ozokerit neft konlari mavjud joylarda uchraydi. Tomirsimon va oqma shaklida bo‘ladi. Ozokerit koni O‘zbekistonda Farg‘ona vodiysida uchraydi.

Ozokerit va asfalt dielektrik (elektr o‘tkazmaydigan) hisoblanib, suvda erimaydi, quruq haydalganda gazsimon va suyuq uglevodorodlar, moylovchi va boshqa mahsulotlar beradi.