O qo‘shmurodov, B. Shukuriddinov

Neft va yonuvchi gazlar

Neft – yog‘simon suyuqlik bo‘lib, sarg‘ish-jigarrang, to‘q jigarrang yoki qora bo‘ladi. Suvdan yengil, zichligi 0,75–1,00. Neft hosil qilgan asosiy elementlar vodorod va uglerod hisoblanadi. Uglerodning vodorodga nisbati C : H odatda 5,7–8,5. Agar neftning zichligi 0,900 katta bo‘lsa, u og‘ir neft hisoblanadi.

Neftning hosil bo‘lishi hozirgacha butunlay aniq emas. Bir qancha nazariyalar ma’lum. I.M.Gubkin nazariyasi mashhur nazariya hisoblanadi. Bu nazariyaga ko‘ra neft hosil qilgan mahsulotlar sochma organik jism (o‘simlik va hayvonotdan hosil bo‘lgan) dan iboratdir. Bular boshqa cho‘kindilar bilan birga subakval sharoitda (suv ostida) to‘planib kislorod yo‘q sharoitda parchalanadi. Organik mahsulotlarning o‘zgarishidan gazsimon va suyuq uglevodorodlar hosil bo‘ladi. Bular neftning asosiy qismini tashkil etadi. Bunday uglevodorodlar gilli-ilsimon cho‘kindilar orasida to‘planadi.