О. Mavlonov, Т. Tilavov, В. Aminov

termoregulatsiya
(tana harorati bir me’yorda saqlanishining boshqarilishi)da katta ahamiyatga ega. 
Ter orqali ko‘p miqdorda zararli mahsulotlar (mochevina, siydik kislota) organizm- 
dan chiqib ketadi.
Yog
‘ 
bezlari
terining o‘rta qavatida joylashgan, ular faqat qo‘l va oyoq kaftida 
bo‘lmaydi. Bosh, peshana, chakka, ko‘krak va tana orqasida ko‘p bo‘ladi. Bezlar 
sutka davomida 20 g. gacha yog‘simon modda ajratadi. Bezlar alveolalar va kalta 
chiqarish nayidan iborat. Nay soch xaltasiga yoki teri sirtiga ochiladi. Bezlar sekreti 
soch va terini yog'lab, elastik qiladi, terini shilinishdan saqlaydi. Yog‘ bezlari 
sekreti tarkibida xolesterin efirlari, yog‘ kislotalar, oqsil, gormonlar va boshqa 
moddalar bo‘ladi. Teri sirtida hosil bo‘ladigan yupqa yog‘ parda terini elastik qiladi 
va terini qurib qolishdan saqlaydi. Yog‘ ter tarkibidagi kislota bilan aralashib, 
teri sirtida kislotali muhit hosil qiladi. Bu muhit teriga tushgan mikroorganizm- 
larni zararsizlantirish xususiyatiga ega. Yog‘ bezlari funksiyasi endokrin sistema 
holatiga bogiiq. Balog'atga yetish davrida jinsiy bezlar funksiyasi kuchayishi bilan 
yog
1
bezlari ko‘p sekret ajrata boshlaydi. Yog‘ ko‘p ishlab chiqarilganida bezlarning 
teshikchalari kengayib, teri apelsin po‘chog‘iga o'xshab yaltirab turadi. Bunda 
teriga oq yoki qora husnbuzarlar toshishi, boshda qasmoq yig‘ilishi (seboreya) 
mumkin. Yog‘ moddasi ter tarkibidagi kislota ta’sirida parchalanib, ishqoriy muhit 
hosil qiladi. Bunday holatda yallig‘lantiruvchi mikroorganizmlarning ko‘payishi 
uchun sharoit tug‘iladi. Yog‘ bezlari funksiyasi pasayganida teri quruqlashib, 
uning tarangligi yo‘qoladi, terida mayda ajinlar paydo bo‘ladi.
I l l

---

Teri hosilalari. 
Teri hosilalari soch va tirnoqlardan iborat. 
Sochlar,
ya’ni tuklar 
qo‘l, oyoq kafti, lablarda bo‘lmaydi, bosh va yuzda qalin o‘sadi. Sochning boiishi 
hamda qalinligi jins va yoshga bogiiq ikkilamchi jinsiy belgi hisoblanadi.
Sochning teri sirtiga chiqib turgan qismi