O. M. Yoriyev Buxoro davlat universiteti umumiy kimyo

ruhni himoyalash deb ataladi. Haqiqatda bu usul bilan butun 
molekula oksidlanishidan himoya qilinadi.
Sulfolash. Anilinni ml olingan suyultirilgan sulfat kislota 
bilan sulfolaganda o- va p- anilinsulfokislotalarning aralashmasi 
hosil bladi. Uni ekvimolekulyar miqdordagi konsentrlangan 
sulfat kislota bilan sulfolaganda esa fenilammoniy sulfati 
hosil bladi. 200°C gacha qizdirilganda bu tuz dastlab 
N-fenilsulfamin kislotaga aylanadi. Sngra u p-anilinsul- 
fokislota (sulfanil kislotaga) qayta guruhlanadi (sulfanil qayta 
guruhlanishi):
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

H
2
S04; 200°C
fenilammoniy
sulfati
N-fenilsulfamin
kislota
п
S020 sulfanil kislota
Sulfanil kislota biqutbli ion holida mavjud bladi.
Muhim vakillari
A n i l i n ( a r a b c h a a n - n i l - i n d i g o ) -
184,4° C da qaynaydigan, 
ziga xos hidli, rangsiz suyuqlik blib, suvda oz eriydi.
Anilinni birinchi marta 1826 - yilda O.Unferdorben indigoni 
ohak bilan haydab oldi. 1842 - yilda N.N.Zinin nitrobenzolni 
(NH4)2S ta‘sirida qaytarib anilin oldi. Hozirgi vaqtda dunyoda 
bir million tonnadan ziyod anilin ishlab chiqariladi. U sanoat 
miqyosida asosan quyidagi usullar bilan olinadi.
1. 
Nitrobenzolni 250-350° C da NiS / Al20 3 yoki Cu / Si02 
ustida vodorod bilan katalitik qaytarish:
C6H5N 0 2 + 
3 
Н2 ---- ►
C6H5NH2 
+ 2 
H20
+ 443,8 kJ/mol
2.300-600° C va 1 MPa dan yuqori bosimdafenolni katalizator 
(Al20 3 yoki alyumosilikat) ishtirokida ammonolizlash:
www.ziyouz.com kutubxonasi

---