|
rivojlantiruvchi
, tanlab olingan kasb-hunar b o ‘y ich a bir
yoki bir n ech a ixtisosni egallash im konini yaratish m aqsadida tegishli davlat ta ’lim
sUmdartlari d o irasid a o ‘rta m axsus, kasb -h u n ar ta ’limini beruvchi, yuridik
m aq o m g a eg a ta ’lim m uassasasi.
K atta-k ich ik lik - 3 ta oT cham (uzunlik, en, balandlik) ga ega hajm.
K ateg o riy a - fanning m ohiyatini ochib beruvchi eng m uhim , asosiy
tushuncha.
K o m p en satsiy a
(yunoncha
«com pensatio»
-
o 'rn in i
to ‘ldirish,
ten g lash tirish ) - oliy nerv faoliyatining zah ira im koniyatlariga tayangan holda
o rg an izm n in g buzilgan yoki rivojlanm agan funksiyalarining o 'rn in i toT dirish yoki
qayta qurish.
K o ‘rg az m ali m e to d la r - predm et, hodisa yoki jaray o n lar m ohiyatini tabiiy
ho lald a n am o y ish qilish, ularning m aketlarini k o ‘rsatishda q o 'llan ilu v ch i usullar.
K o ‘p l i k - bu b ir butun qilib k o ‘riladigan obyektlar y ig ‘indisidir.
K asb - bu m ehnat faoliyatining barqaror turi b o ‘lib, u nafaqat aniq bilim va
k o ‘n ik m alarn i, balki bir xil b o ‘lgan um u m k asb iy bilim larni ham talab qiladi.
165
K o m p o z its iy a
- t u z i l i s h . b i r l a s h i s h . b o g ' l a n i s b d e g a n m a ' n o n i b i l d i r u v e b i
t u s h u n c h a .
K e y s -s ta d i - C a se s tu d y - (inglizcha case -
t o ' p l a m .
aniq v aziyat. stadi - t a '
lim ) k e y sd a bavon qilingan v a ta ’lim o lu v ch ilarn i m u am m o n i ifodalash ham da
uning m aq sad g a m uvofiq tarzdagi yechim i v arian tlarin i izlashga y o ' naltiradigan
aniq,
real
yo k i
su n ’iy ravishda y aratilg an m u am m o li
vaziy atn in g tahlil
e tilish ig a aso slan ad ig a n ta ’lim uslubi.
K onsepsiya - um um iy g ‘oya yoki b iror n arsa to
1
g ‘risid a tasavvur,
tu sh u n ch a, fik rlar tizim i. M atem atik m odel - m atem atik tim sollar, belgilar
v a h o d isalar sin fm in g taxm iniy nam unasi, bayoni.
L o y ih a la sh tirish (re jalash tirish ) - o ‘q u vchilarning o ‘quv faoliyatini
b o sh q arish d astu rin i yaratish.
M a ’ru z a - o ‘quv m aterialini o ‘q u vchilarning idrok etish faoliyatlarini
fao llash tirish uslublari biian b irgalikda davom li o g ‘zaki bayon etish (80— 90
daqiqa), b erilay o tg an m aterialning sxem atik m o d elin i tu zish (asosiy fikrni tezis
y o k i lo y ih a k o ‘rin ish id a yozib olish) va boshqalar.
M e ’y o r - lotincha so ‘z bolib, o ‘lchov m ay o r s o ‘zlaridan o linga b o ‘lib,
n am u n a d egan m a ’noni bildiradi.
M odu lli o 'q itish - o ’qitishning istiqbolli tizim laridan biri hisoblanadi,
chunki u t a ’lim olu v ch ilarn in g bilim im koniyatlarini va ijodiy qobiliyatlarini
riv o jlan tirish tiz im ig a eng yaxshi m oslashgandir.
M u a m m o - o ’quv jaray o n id a hal qilinishi lozim b o ‘ lgan m asala, vazifa.
M u am m o li t a ’lim - m uam m oni hal etish g ‘oyasi yotuvchi yaxlit tizim .
M uam m oli o ’q itish ham am aliy, ham nazariy bilish x ususivatidagi m uam m oli
v aziy a tlarn i hal etish orqali yangi bilim larni eg allash g a asoslangan.
M u staq il t a ’lim - insonning o ‘zi tanlagan v o sitalar va adabiyotlar
y o rd am id a a jlo d la r tajribasini, fan va tex n ik a yutuqlarini o ’rg an ish g a y o ’naltirilgan
shaxsiv harakatlari.
1 66
M iiC is lia lm a - aniq m uiaxassislik b o 'y ich a fundam ental va am aliy bilim
|iri,nli(M ii. bakalavriat negi/.ida ta'lim m uddati kam ida ikki yil davom etadigan oliy
lii'lmi
M a d a n iy a l (« c u ltu ra » so 'zid an olingan boiib. parvarish qilish. ishlov
lifii'.h m a 'n o s in i bildiradi) - ijtim oiy taraqqiyot davom ida insonlarning faoliyati
luliiyli
40
‘lga kiritilib. ularning ijtim oiy ehtiyojlarini qondirishga x izm at qiluvchi
m oildiy va m a ’naviy boyliklar tizimi.
V lazim m (ta ’lim (bilim olish) m azm uni) - ta ’lim jaray o n id a shaxs
lom niiidan o 'z la s h tirilish i zarur b o 'lg an ilm iy bilim , am aliy k o 'n ik m a, malaka,
Iiкilash h am d a fao liy at usullari tizim i.
M a k ta b g a c h a t a ’lim - bolaning sog'lom , har tom onlam a kamol topib
sh ak llan ish in i ta ’m inlovchi, unda o 'q is h g a intilish hissini u y g 'o tu v ch i, uni
m im tazam ta ’lim o lish g a tayyorlovchi ham da bola olti-yetti y o sh g a yetguncha
d av lat va n o d av lat m aktabgacha ta ’lim tashkilotlari ham da oilalarda am alga
o sh irilu v ch i t a ’lim bosqichi.
M a k ta b d a n ta sh q a ri t a ’lim - m adaniy-estetik, ilm iy, texnikaviy, sport va
boshqa y o 'n a lish la rd a y o 'lg a q o 'y ilu v ch i, bolalar ham da o 'sm irla m in g ta ’lim ga
b o 'lg a n . y ak k a tartibdagi, ortib boruvchi talab-ehtiyojlarini qondirish, ularning
b o 'sh vaqti va dam olishini tashkil etish m aqsadida tashkil etiladigan ta ’lim
bosqichi.
M a la k a - ongli xatti-harakatning avtom atlashtirilgan tarkibiy qismi.
M a ’lu m o t - ta ’lim -tarbiya natijasida o 'zlashtirilgan va tizim lashtirilgan
bilim , h o sil qilin g an k o 'n ik m a va m alakalar ham da tarkib topgan dunyoqarash
m ajm ui.
M e n e jm e n t - m avjud m inim al im koniyatiardan m aksim al natijalarga
e rish ish u ch u n shaxs (xodim ) yoki guru h g a ta ’sir o 'tk a z ish asosida ularning
fao liy atin i tash k il etish tam oyillari, shakllari, m etodlari va usullari.
M etod - yunoncha tarjim asi «tadqiqot, usul, m aqsadga erishish y o 'li» kabi
m a ’n o la rn i anglatadi.
167
M etodika (fan sifatid a) - x u sasiy
Do'stlaringiz bilan baham: |
