O. K. Iminov iqtisod fanlari doktori, professor

Xalqaro  valuta  likvidligini  davlatlararo  muvofiqlashtirish. 
Xalqaro 
valuta  likvidligini  muvofiqlashtirish valuta tizimining  elementi  sifatida 
xalqaro  hisob-kitoblarni  zarur  t o ‘lov  vositalari  bilan  ta ’minlashdan 
iborat.
X a l q a r o   v a lu ta   lik vid lig i  —  bu  m a m la k a t  (yoki  bir  g u ru h  
m am lakatlar)ning vaqtida o ‘z Xalqaro  majburiyatlarini  kreditor uchun 
muqobil bo'lgan  to'lov vositalarida so‘ndirilishini ta ’minlashdan  iborat. 
J a h o n  x o ‘jaligi nuqtayi  nazaridan Xalqaro valuta likvidligi jah o n t o ‘lov 
m uom alasini  moliyalashtirish  va  kreditlash  manbalarining  yig‘ indisini 
bildiradi  ham d a u ja h o n  iqtisodiyotining  Xalqaro  zaxira  aktivlari  bilan 
t a ’minlanganligiga  bog‘liqdir.
Xalqaro  valuta  likvidligi  4  asosiy  qism  (kom ponent)dan  iborat:
—  m amlakatning  rasmiy  oltin  zaxiralari;
—  m amlakatning  rasmiy  valuta  zaxiralari;
—  Xalqaro  hisob-kitob  pul  birliklaridagi  hisobvaraqlar;
—  Xalqaro Valuta Fondidagi  zaxira pozitsiyasi  (a’zo mamlakatning 
o ‘z  kvotasining  25  foizi  chegarasida,  xorijiy  valutada,  so‘zsiz  kredit 
olish  huquqi).
Xalqaro valuta likvidligining k o ‘rsatkichi b o ‘lib,  odatda,  mamlakat 
rasmiy oltin-valuta zaxiralarini uning yillik tovar importining summasiga

---

nisbati  hisoblanadi.  Ushbu  k o ‘rsatkichning  qimmatligi  cheklangandir, 
chunki  u  mamlakat  oldida  turgan  barcha  joriy  t o ‘lovlarni,  xususan 
notijoriy  xizmatlar  ham da  kapital  va  kreditlarning  xalqaro  harakati 
bilan  bogMiq  moliyaviy  operatsiyalarni  hisobga  olmaydi.
X alqaro  kredit  m u o m a la   vositalaridan  foydalanish  qoidalarini 
soddalashtirish  (unifikatsiya).  Milliy  valuta  tizim ida  ko ‘zda  tutilgan.
X a lq a ro   h is o b -k ito b la rn in g   asosiy  s h a k lla rin i  so d d a la sh tirish  
(unifikatsiya).  Milliy  valuta  tizimida  ko‘zda  tutilgan.