O. F. Fayzullayev, O. O. Fayzullayev, M. S. Bahronova


Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining mahsulotlari



Download 2,39 Mb.
bet45/66
Sana11.07.2022
Hajmi2,39 Mb.
#777052
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   66
Bog'liq
Mas va mashqlar ishlanish yo\'llari

10.3. Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining mahsulotlari
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzishda mahsulotlarni aniqlash uchun ta’sirlashayotgan oksidlovchi va qaytaruvchilar, hamda ulardan hosil bo‘lishi mumkin bo‘lgan moddalarning oksidlanish darajalari, reaksiyada qatnashayotgan kislota, ishqor yoki boshqa oksidlanish darajasini o‘zgartirmaydigan moddalar hisobga olinadi. Agar oksidlanish-qaytarilish reaksiyasida kaliy permanganat singari moddalar qatnashsa, ulardan hosil bo‘lishi mumkin bo‘lgan moddalar (muhitga mos ravishda) e’tiborga olinadi. Reaksiya natijasida qaytaruvchining oksidlanishi tufayli oksidlanish darajasi ortadi, oksidlovchining esa qaytarilishi oqibatida oksidlanish darajasi kamayadi.
10.22. Quyidagi moddalar ta’sirlashganda qanday mahsulotlar hosil bo‘lishini aniqlab, tenglamalarga koeffitsientlar tanlang:
a) KNO2+KMnO4+H2SO4 b) KNO2+KMnO4+H2O
c) KNO2+KMnO4+KOH d) Na2SO3+KMnO4+H2SO4
e) Na2SO3+KMnO4+H2O f) Na2SO3+KMnO4+NaOH
g) KNO2+K2Cr2O7+H2SO4


10.4. Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining yonalishi
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining yo‘nalishini aniqlash uchun oksidlanish-qaytarilish potensiallaridan foydalanish qulay (5-ilova). Bir moddadan (elementdan) ikkinchisiga elektronning o’tishi natijasida yuzaga keladigan potensial oksidlanish-qaytarilish potensiali deb yuritiladi. 5-ilovada ayrim oksidlanish-qaytarilish juftlarining suvdagi eritmalar uchun normal oksidlanish-qaytarilish potensiallari keltirilgan. Normal oksidlanish-qaytarilish potensiallari yordamida oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining yo‘nalishi baholanadi. Buning uchun oksidlovchiga to‘g‘ri keladigan oksidlanish-qaytarilish juftining potensialidan qaytaruvchiga to‘g‘ri keladigan oksidlanish-qaytarilish juftining potensiali ayiriladi. Potensiallar farqi musbat bo‘lsa, reaksiya o‘ngga yo‘nalgan bo‘ladi. Aksincha, potensiallar farqi manfiy bo‘lsa, reaksiya chapga yo‘nalgan bo‘ladi. Musbat yoki manfiy qiymat qancha katta bo‘lsa, reaksiyaning u yoki bu tomonga yo‘nalganligi shuncha katta bo‘ladi.
Masalan: Fe2++MnO4-+H+Fe3++Mn2++H2O
oksidlanish-qaytarilish reaksiyasida oksidlovchi tarkibiy qism  MnO4- ga MnO4-,H+/Mn2+,H2O va qaytaruvchi tarkibiy qism  Fe2+ ga Fe3+/Fe2+ juftlar to‘g‘ri keladi.
5-ilovaga ko‘ra MnO4-,H+/Mn2+,H2O juftning potensiali +1,55 V va Fe3+/Fe2+ juftning potensiali +0,771 V.
Potensiallar farqi: E=1,550,771=0,779 V. Demak, bu reaksiya o‘ngga  reaksiya mahsulotlari hosil bo‘lishi tomoniga yo‘nalgan.
10.23. Quyidagi oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining yo‘nalishini aniqlang va o‘ngga yo‘nalgan reaksiyalar tenglamalariga koeffitsientlar tanlang:
a) Zn+HClZnCl2+H2; b) Zn+KOHK2ZnO2+H2;
c) Zn+HNO3Zn(NO3)2+NH4NO3+H2O;
d) FeCl2+SnCl4FeCl3+SnCl2; e) Hg+SnCl4HgCl2+SnCl2;
f) Cl2+MnSO4+K2SO4+H2OKCl+KMnO4+H2SO4;
g) KBr+K2Cr2O7+H2SO4Br2+Cr2(SO4)3+K2SO4+H2O;
h) SnSO4+J2+H2SO4Sn(SO4)2+HJ;
i) KCl+KMnO4+H2SO4Cl2+MnSO4+K2SO4+H2O;
j) CuCl2+S+H2OCuS+H2O2+HCl;
(Javob: o‘ngga  a, b ,c, g, h, i; chapga  d, e, f, j).



Download 2,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish