Oksidlanish-qaytarilishi reaksiyalarining ahamiyati

andijon mashinasozlik instituti elektrotexnika fakulteti eee yo`nalish k-91-21 guruh talabasi Ortiqov alinurning kimyo fanidan

Mustaqil ishi

Oksidlanish-qaytarilishi reaksiyalarining ahamiyati

1.oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari va ularning turlari. 2.oksidlanish-qaytarilish jarayonlari. 3.oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini tuzilishi.

• Reja

Oksidlanish qaytarilish reaksiyalarining mohiyati. Ko'pchilik kimyoviy reaksiyalarda reaksiyaga kirishuvchi moddalar tarkibidagi elementlarning oksidlanish darajasi (valentligi) reaksiya natijasida o'zgarmaydi.

• Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari

Ushbu tabiiy xodisalarning asosida oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari yotadi

• -fotosintez
• -nafas olish
• -metallar korroziyasi
• -yonish
• -chirish
• -bijitish

Ushbu sohalarda ham oksidlanish reaksiyalari jarayoni yuz beradi

• Terini oshlash
• Mineral o`gitlar olish
• Non va qandolatchilik mahsulotlari
• Metallarni olish (metallurgiya)
• Akkumulyatorlar
• Spirt ishlab chiqarish

Elektronlarning bir atomdan ikkinchi atomga o'tishi natijasida elementlarning oksidlanish darajasi (valentligi) o'zgaradigan reaksiyalar oksidlanish qaytarilish reaksiyalari deyiladi.

• Elektronlarning bir atomdan ikkinchi atomga o'tishi natijasida elementlarning oksidlanish darajasi (valentligi) o'zgaradigan reaksiyalar oksidlanish qaytarilish reaksiyalari deyiladi.
• Oddiy moddalarda atomlar elektroneytral bo'ladi. Shuning uchun ularning oksidlanish darajasi shartli ravishda nolga teng deb qabul qilingan.
• Neytral atomlar elektron yo'qotishi natijasida musbat zaryadlangan ionga aylanadi va nechta elektron bergan bo'lsa o'shancha musbat oksidlanish darajasi namoyon qiladi. Atomlarning elektron berish jarayoni oksidlanish deyiladi.

Atomlar elektron biriktirib olsa manfiy zaryadlangan ionga aylanadi. Bunda atom nechta elektron qabul qilgan bo'lsa uning oksidlanish darajasi shuncha manfiy bo'ladi. Atomning elektron biriktirib olish jarayoni qaytarilish deyiladi.

• Al° - 3e=
• al-sidlanadi
• Cu° - 2e =
• cu- oksidlanadi

•  

Masalan:
C12 + 2e- = 2C1- (CI- qaytariladi)
S+ 2e- = S-2 (S – qaytariladi)

foydalanilgan adabiyotlar

• SH. Nurillayev ,,Fizikaviy Kimyo’’
• Organik Kimyo
• Qabulqiluvchi Mamajonov Ulug`bek