O’. Asqarova, Z. Qoraboeva, M. Samidjonova

Muammoning qo’yilishi. Bu etap tadqiqot qilinishi kerak bo’lgan muammoni izlash bilangina bog’liq bo’lib qolmasdan, ilmiy tadqiqotning masalalarini aniq va ravon ifodalanishini ham izlaydi. Tadqiqot masalasini to’g’ri ifodalash favqulotda katta ahamiyatli, chunki tadqiqotning muvaffaqiyatli tugashi unga ko’p jihatdan bog’liq.

Muammoni qo’yishda ma'lumot yig’ish va dastlabki ma'lumotlarga ishlov berishga o’ta katta ish kiritiladi – texnik va nazariy usullar, o’xshash masalalarni yechish vositalari, qo’shni sohadagi tadqiqotlar natijalari haqidagi ma'lumotlar va boshqa maxsus ma'lumotlar yig’ish boshlangunchagina emas, balki butun ish mobaynida davom etish kerak.

2. 
   Dastlabki faraz. Odatda ishchi faraz aniq ifodalangan tadqiqot masalasiga va yig’ilgan dastlabki materialning tanqidiy tahliliga tayangan holda chiqaziladi. Ayni vaqtda ishchi faraz bir – necha variant bo’lishi mumkin, ulardan eng
   

maqsadga muvofiqlarini olinadi, ayni vaqtda boshqa variantlarini ham e'tibordan qoldirilmaydi.
Ishchi farazni aniqlash uchun ba'zan dastlabki tajribalar o’tkazishga ham to’g’ri keladi. Ular o’rganilayotgan ob'yektni chuqurroq o’rganish imkonini beradi.

3. 
   Nazariy tadqiqot. Nazariy tadqiqot fundamental ilm-fanning tadqiq qilinayotgan ob'yektga qo’llaniladigan, matematika apparati, nazariy mexanika va boshqa fanlar yordamida olingan yangi, hali ma'lum bo’lmagan, qonuniyatlarini tahlil va sintez qilishdan iborat. Nazariy tadqiqotning maqsadi kuzatiladigan hodisalarni, ularning aloqalarini to’liqroq umumlashtirish, ishchi farazdan iloji boricha ko’proq oqibat olishdir. Boshqacharog’i esa qabul qilingan farazni rivojlantiradi va tekshirilayotgan muammo nazariyasini ishlab chiqishga olib keladi, ya'ni shu muammo chegarasida ilmiy umumlashtirilgan bilimlar sistemasiga olib keladi. Bu nazariya o’rganilayotgan muammo bo’yicha hodisalar faktlarini tushuntira olish, oldindan aytish qobiliyatiga ega bo’lish kerak va bu yerda hal qiluvchi faktor bo’lib amaliyot kriteriyasi qo’yiladi.
   
4.