O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari



Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/330
Sana31.12.2021
Hajmi7,53 Mb.
#276937
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   330
Bog'liq
Xrestomatiya (2) unlocked

1.  Supostat-dushmanni.
2.  A dud
 -  
yashin.  chaqmoq, yom g 'ir va bo ‘ron xudosi.
3.  Tayanch
 -  
boshqa.
4.  Ular -   bo ‘ynini.
M isr n in g   O su riyaga  q arshi  q o ‘z g ‘oloni.
O su r iy a   p o d sh o si A sh sh u r b a n ip a ln in g   annallari
O suriya  podshosi A s a rx a d d o n   (er.avv.  681 -6 7 9  yillarda) eram izdan 
avvalgi  671-  y ild a   M isrn i  bosib  oldi  va  M is r  f ir ’a vnlarining  a n ’anaviy 
unvonlarini  qabul  qildi.  U n in g   davrida  O su riy a  davlati  chegaralari 
K avkaz  o rtigacha,  E ro n   past  togMigidan  A n ato liy ag ach a,  0 ‘rta yer 
dengizidan  Fors  q o ‘ltig‘ igacha  c h o ‘zildi.  A sa rx a d d o n   hukm ro n lig in in g  
so 'n g g i y illarida  m a m la k a t  g ‘alay o n lar ichida qoldi.  E ram izd an   avvalgi 
670-yildan  M is r   h am   q o ‘z g ‘olon  k o ‘tardi.  U  M isrdagi  q o ‘z g ‘olonni 
bostirish  uch u n   y u rish   boshladi,  lekin  yoMda  vafot  etdi.
Eram izdan  avvalgi  669-yilda  O su riy a  taxtiga  o ' z   davrining 
m a ’lumotli  kishisi  b o ‘lgan  A s h sh u rb a n ip a l  chiqdi.  U   mixxatni  bilar 
edi.  A k k ad ,  s h u m e r   tillarini  egallagan  edi,  adabiy  qobiliyatga  ega 
edi,  m e ’m orchilik  s a n ’ati  bilan  tanish  edi,  m ate m a tik   va  astranom ik 
bilim larni oldi, d av la t ishlarini o ‘rgandi, katta qurilishlari bilan m a sh h u r 
b o ‘ldi.  U  shiddatli,  kuchli  h u k m d o r   edi,  m o h ir  siyosatchi,  shafqatsiz 
istilochi  edi.
O su riy a n in g   poytaxti  N in e y a d a   u  o ‘ttiz  m ingdan  k o ‘proq  loy 
ta x tag ach ag a  ega  boMgan  k u tu b x o n a   tashkil  etdi.  Bu  loy  taxtachalarda 
afsona,  adabiy asarlar,  duolar,  sehrgarlik y o zu v lari, tibbiy va m atem atik 
m atnlar,  geografik v a   botanik  m aM um otnom alar va  lu g ‘atlar t o ‘plangan 
edi.  A sh sh u rb a n ip a l  dav rid an   bizgacha  batafsil  va  ajoyib  yozilgan 
y iln o m a la r  y e tib   kelgan.  Parchada  u n in g   hukm ronligi  haqida  s o ‘z 
boradi.  O su riy a lik la r  eram izd an   avvalgi  6 6 7-yildan  660-yilgacha 
q o ‘z g ‘olon  k o ‘targan  M is r   ustiga  yurish  qildilar.
...T a x a rk a   M isr  va  K ush  m am lakati  podshosi,  uni  Osuriya  pod-
73


shosi  y a ’ni  otam ,  A sa rx a d d o n   qarindoshi  m a g 'lu b iy a tg a   uchratdi 
va  m a m lak atn i  egalladi  —  u  Taxarka  Aslishurni 
kuchini,  Ishtar  va 
buyuk  xu d o larn i, 
m e n in g   ilohim ni  unutdi,  o ' z   kuchlariga  ishondi. 
otam ,  q arin d o sh im   M isrg a  q o 'y g a n   noiblarga  qarshi  bordi  ...  C h o p a r 
N in e v iy a g a   keldi  va  m e n g a   bu  t o 'g 'r i s i d a   x a b a r berdi.  Bu  voq ealard an  
qalbim  
d a r g 'a z a b   b o 'ld i,  ichim  y o n ib   ketdi.  M en  ...  o 'z i m n i n g  
u lu g 'v o r  ja n g o v a r   q o 's h in la rim n i  harakatga  keltirdim   .. . M i s r   va  Kush 
m am la k a tig a   y u ris h g a   y u b o rd im   ...M is r d a g i  podsholar,  noiblarga yor- 
dam   berish  u chun, y u z im g a   qaraydigan  qullarga,  shoshilinch  y u r d i m ... 
men  keng  tekislikda  u n in g   q o 'sh in in i  y e n g d im .  Taxarka  M em fisda 
o ' z   q o 's h in in i  y en g ilg an in i  e s h itd i...  U  hayotini  saqlab  qolish  uchun 
M em fisdan  F ivaga q o c h d i...  M isrga  otam   q o 'y g a n   p o d s h o - h o k i m l a r .  
n o ib la rn i...  q av tard im   va  ularni  y a n a   o ' z   o 'r n i g a   q o 'y d in i.  M is r  va 
Kush  m a m la k a tin i...  y a n a   egalladim .  M o 'l   talab  olingan 
boylik  va 
o g 'i r   o 'lja la r   bilan  onio n  -  eson  N in e v iy a g a   qaytdim   ...
O x ir-o q ib atd a  m en  tayinlagan  bu  p o d s h o la r...  ularga  qilgan 
y axshiligim ni  unutdilar.  U larning  yuragi  y o v u zlik n i  o 'y la d i,  xiyo- 
nat  qilish  t o 'g ' r i s i d a   k elish d ila r...  Bu  h o d isa la r  t o 'g 'r i s i d a   m e n in g  
harbiy  boshiiqlarim   eshitdilar,  u la rn in g   otliqlari  va  ularning  xabar- 
larini  ushlab  oldi lar  va  x o in o n a   niyatlari  t o 'g 'r i s i d a   bildilar.  U lar 
bu  podsholarni  u sh lab   oldilar.  T em ir  zanjirlar  bilan  ularning  q o ' l ’ 
va  oyoqlarini  k ish a n la d ila r...V a   Sais,  M e n d e s  
va  Tanis  va  boshqa 
shaharlardagi  ular  to n io n d a  
turgan  o d a m la r   yovu zlik n i  fikrladilar, 
u lu g '  va  kichik  o d a m la rn i  ular  qurol  bilan  urdilar,  u yerd a  hech  kim ni 
qoldirm adilar,  ja s a d la rin i  q oziqlarga  osdilar,  terilarini  shildilar  va 
shahar  d evoriga 
qopladilar,  O su riy a   q o 's h in i g a  
qarshi  y o v u zlik n i 
o 'y la g a n   bu  p o d sh o larn i 
tiriklayin  N in e v iy a g a ,  m en g a  keltirdilar. 
U lar  ichidan  N e x o n i  ay ad im   va  unga  hay o t  in 'o m   qildim.  M en  y a n a  
shartnom alarni  a v v a lg id a n   k o 'r a   m u s ta h k a m la d im   va  ular  bilan  bitim 
tuzdim .  M e n   uni  o la c h ip o r  kiyintirdim   va  uni  podsh o lig in in g   bezagi 
oltin  tojni  kiy d ird im ,  q o 'lla r ig a   oltin  halqalarni  taqdim .  Beldagi  tem ir 
xanjarga  oltin  b e zak lar  bilan  o ' z   ism im ni  y o z d im   va  unga  berdim .

Download 7,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   330




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish