O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

Avgustning  tashqi  k o‘rinishi  va  xarakteri
U  k o ‘rin ish d a chiroyli  b o ‘lib, har q a n d a y  y o s h d a  o lziga tortar,  hech 
q ach o n   o 'z in i  b ezam as  edi.  U  o ‘z  sochlariga  nisbatan  kam   g ‘a m x o ‘rlik 
qildi,  tezlik  u c h u n   bir  necha  sartoroshlarga  sochini  tarash  u c h u n   imkon 
berar edi.  U n in g  yuzi  h a r doim   tinch  va  ochiq  edi.
D astlab  u  Rim   forumi  y aqinida,  key in   esa  Palatinda  yash ad i,  bu 
uy  kam tarin  edi.  0 ‘zining  kattaligi,  bezalishi  bilan  k o ‘zga  tash lan m as 
e d i-x o n alard a  m a rm a r  ham ,  parkel  pollar  ham   y o 'q   edi.  U  40  yildan 
k o ‘proq  bir  y o to q x o n a d a   qishda  ham ,  y o z d a   ham  uxladi.  Q ishni 
u  h a m m a   v aq t  R im d a   o ‘tkazdi,  lekin  bu  vaq td a  shahar,  uni  s o g ‘ligi 
u ch u n   zararli  ekanligiga  ishonch  hosil  qilsa  ham .  A g a r  u  m axfiy  yoki 
hech  kim   x a la q it berm asligi  uchun  s h u g ‘ullanishni  istasa,  unda  alohida 
yuqori  x o n a c h a   b o r edi,  qaysiki  uni  o ‘zini  “u sta x o n a c h a s i’' deb  atadi.  U 
k atta va  hasham atli  uylarni  y o q tirm a s  edi  va  qizini  hatto j u d a   katta  pul 
turgan  saroyini  asosigacha  buzishni  buyurdi.  Juda  k a m ta ro n a   boMgan 
shaxsiy  y o z g i  uylarini,  u  hay k allar  v a   kartinalar  bilan  b ezam adi. 
Terrasa  (a y v o n )  va  x iy o b o n la r  bilan  b ezadi  va  u  yerda  qadim gi  va j u d a  
nodir  b u y u m la rn i  t o ‘pladi...  Aytishlaricha,  u  past  va  qattiq  t o ‘shalgan 
t o ‘s h ak d a u x la r edi.  K iyim ni  faqat x o n a k i  tayyorlanganini  kiydi, xotini, 
singlisi,  qizi  yo k i  n evara  qizlari  ishlov  berg an   kiyim larni  kiydi.  Togani 
na  tor,  na  k e n g   b o ‘lm aganini  kiydi.  B aland  k o ‘rinish  uch u n ,  oyoq 
kiy im ig a  qalin  p o sh n a  q o ‘ydirdi.
284

---

Z iyofatlarni  m u n tazam   berm adi, d a stu rx o n g a  u  boshqalardan  keyin 
kelib,  bosh q alard an   oldin  ketdi,  s h u n in g   uchun  m e h m o n la r u  k e lg an ch a 
o v q at  yey ish n i  bosh lar  edilar.  U  k etg an id an   keyin  ham ,  dasturxon 
atrofida  qolar  edilar.  D asturxonga  3  taorn,  eng  k o ‘p  6  taom  berilar 
edi,  ularni  barchasi  oddiy,  lekin  ulug^vor  q u v o n ch   bilan  ta k lif qilinar 
edi.  Kim  j i m   o 'tirsa ,  yoki  sekin  su h b atlash sa,  ularni  u m u m iy   su h b atg a 
ch aq irar  edi,  k o ‘ngil  ochish  uchun  m usiqachilar,  a ktyorlar  va  hatto 
daydi  raqqoslar,  k o ‘proq  ertak  aytuvchilarni  chaqirar  edi. 
•
U  b a y ra m ia r  va tantanalarni j u d a   katta  hasham   bilan,  b a ’zida  kulgi 
bilan  o ‘tk azar edi.
O v q a tg a   k e lg an d a  esa,  u ju d a   kam  va  o d d iy  y e r  edi.  D a g ’al  nonni, 
kichik  baliq.  nam  pishloq,  k o ‘k  anjirni  y ax sh i  k o brar  edi,  vinoni  j u d a  
kam  ichar  edi,  ochligida  faqat  sovuq  su v d a   ivitilgan  non  yoki  bodring 
boM'agi,  yoki  vino  m a ’zasini  beradigan  q uruq  olm alar,  yoki  yangi  olm a 
y e r  edi.
H.  H.  Tpyxima.  История  древнего  Рима.  М.,  1996.  189-191  стр