O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun



Download 11,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet171/219
Sana31.03.2022
Hajmi11,17 Mb.
#520458
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   219
Bog'liq
Patol.-fiziol.-amal.-darsl.-uchun-qoll.-Husinov-O.A.-2008-y. (1)

G ipofizar nanizm
(yunoncha «nanos» - «ракапа») kichik bo‘ylik 
(erkaklarda 130 sm, ayollarda 120 sm dan kam) bilan tavsiflanadi. Bu 
geretik kasallik bo‘lib, birinchidan u samototropin gormonining mutlaq 
yoki q ism an taq chillig i oqibatida pay do bo ‘ladi. N atijada a ’zo va 
to ‘qim alarning o ‘sishi kechikadi. 0 ‘sishning kechikishi odatda 2 -3
yoshdan keyin kuzatiladi. Lekin gipofizar nanizm organizmda o ‘sish 
g o rm o n i y e ta r li b o 'lg a n d a h am a g a r unga n isb a ta n p e rife rik
to ‘qim alam ing sezgirligi yo‘qolsa, somatomedin yetarli darajada yoki 
b u tu n la y ish la b ch iq a rilm a sa riv o jla n ish i m um kin. Som atom edin 
som atotropin gorm onining o ‘stiru vch i faolligini ta ’m inlashda zarur 
vosita hisoblanadi (Pankov Yu. A., Bulatov A. A., 1984), uning ta ’sirida 
to g ‘ay to ‘qim asiga sulfatlarning k irish i kuchayadi (Potem kin V. V., 
1986).
A d ip o zo g en ita l distrofiya
(y u n o n ch a «adiposis» - «y o g ‘li» va 
«genitalis» - «jinsiy») - Pexkrans - Babinskiy - Frelix kasalligi -
neyroendokrin tizim kasalligi bo‘Iib, tez semirish, tashqi va ichki jinsiy 
a ’zo lar y e ta rli rivo jlanm asligi, jin s iy funksiyaning pasayishi bilan 
x a ra k te rla n a d i. K o ‘p in ch a 6 - 7 , a y n iq s a , 1 0 -1 3 y o sh d ag i o ‘g ‘il 
bolalarda rivojlanadi.
E tio lo g iy a s i.
K a sa llik h o m ila n in g ona qo rnid a in fe k siy a sid a
(toksoplazmoz) tug'riq travmasida, o 'tk ir (qizilcha, terlatmalar, virusli 
infeksiyalar) va surunkali (sil kasalligi, zaxm) infeksiyalarda va erta 
yoshli bolada miyaning shikastlanishidan rivojlanishi mumkin. Shunin-


gdek kasallikka o ‘smalar, m iya III qorinchasi istisqosi, trom bozlar, 
emboliyalar, qon quyilishlar ham bo‘lishi mumkin.
Patogenezi.
Adipozogenital distrofiyada sem irish ovqatga to ‘yish 
se z g isi m ark a ziy re g u la ts iy a s in in g b u z ilis h i y o k i g ip o ta la m u s
p a ra v e n trik u la r va v entrom edial y a d ro la ri ta ’sirlan ish i n a tija s id a
rivojlanadi. Bu bemorlarda ishtaha jid d iy oshadi, natijada semirish avj 
o la d i. G ip o tala m u s fu n k siy a sin in g b u z ilis h i g ip o fiz g o n a d o tro p
funksiyasining pasayishiga olib keladi, buning natijasida jinsiy tizim
yetarli rivojlanm aydi (gipogonadizm ).
S im m o n d s— S h ie n s in d ro m i
a d e n o g ip o fiz va o ra liq m iy a d a
tarqalgan destruktiv o ‘zgarishlar riv o jlan ish i yoki barcha gipo fizar 
g o rm o n la r s e k re ts iy a s in in g t o 'x ta s h i n a tija s id a y u z a g a k e la d i. 
K o ‘pincha 30 -4 0 yoshli ayollarda kuzatiladi. K asallik gipotalam o — 
gipofizar sohaning o ‘sma yoki infeksion jarayon bilan shikastlanishi, 
adenogipofizga qon quyilishiga olib keluvchi kalla suyagi travm asi 
n a tija s id a riv o jla n a d i. S h u n in g d e k k a s a llik n in g s a b a b i g ip o fiz
arteriyalarining tug‘riq vaqtida ko‘p qon yo‘qoti!ishi bilan bogMiq uzoq 
m uddatli spazm i, abort, septik em boliya, ayrim holatlarda m e ’da va 
boshqa joylardan kuchii qon ketishlar natijasida hosil bo‘ladigan nekrozi 
bo‘lishi mumkin.
Patogenezi.
Gipotalamus va adenogipoflzning tarqalgan destruktiv 
o ‘zgarishlari hamma trop gormonlar sekretsiyasining to ‘xtashiga olib 
keladi. N atijada periferik endokrin bezlar, ayniqsa, qalqonsim on bez, 
buyrak usti bezlari va jinsiy bezlar funksiyasi pasayadi. Shuning uchun 
ham bu kasallikka gipotireoz, gipokortitsizm va gipogonadizmlar xos. 
Bu o ‘zgarishlar hamma bezlar funksiyasining birdaniga to ‘xtashi yoki 
faqat u yoki bu bez funksiyasining to 'x ta sh i bilan nam oyon b o ‘lishi 
m u m k in . 0 ‘s tiru v c h i g o rm o n fu n k s iy a s in in g p a s a y is h i a ’zo v a 
t o ‘q im a la rd a a tro fik ja ra y o n la r n in g r iv o jla n is h ig a o lib k e la d i. 
Bem om ing o z ib -to ‘zib ketishi (kaxeksiya) ovqatdan jirkan ishgacha 
yetib boruvchi ishtaha y o ‘qolishi bilan bogMiq bo‘ladi.
Neyrogipofiz patofiziologiyasi. 

Download 11,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   219




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish