O -zbek isto n respublikasi madaniyat va

9 .5 .3 . Chil usuli
Bu ajoyib usul respublikam izda kcng tarqalg an. Bu usul raqibni 
chalg‘itishda katta rol o ‘ynaydi. M asalan, o ‘zim bu usuldan raqibning 
qarshiligidan foydalanib, yelka am alini bajargan paytlarim b o ‘lgan. 
Surxondaryolik T o h ir polvon D urdiyev ham xuddi shu harakatni 
b ajarar edi.
9 .5 .4 . Usul qanday bajariladi?
Bu usulni ikki xil bajarish m um kin:
a) bajaruvchi o ‘ng oyog‘i bilan raqibning o ‘ng oyog‘ini ichidan 
boldiri bilan iladi;
105

---

b) 
bajaruvchi o ‘ng oyog'i bilan raqibning ch ap oyog‘ini ichidan 
boldiri bilan iladi.
Uslubni bajarishda ushlash hollari: o ‘ng yoqasi va chap q o ‘lidan; 
o ‘ng q o ‘l bilan b elbog‘id an , ch ap q o ‘l bilan q o ‘lidan; ikki q o ‘l 
bilan q o ‘lidan; ikki q o ‘l bilan raqibning bir q o iid a n ham ushlab 
bajarish m um kin.
9 .5 .5 . Usulni bajarishdagi qulay sharoit
Raqib ikki oyog‘ini yelka kengligida keng q o ‘yganida yoki orqaga 
qarab borganida, o g‘irlik m arkazi tovonlarida b o ‘lsa, usulni bajarish 
uchun qulay vaziyat yuzaga kelgan hisoblanadi.
Usulni bajarishda taktik tayyorgarlik: q o ‘l harakati bilan raqibning 
og‘irlik m arkazini chap yoki o ‘ng oyoiga o ‘tkazish. Buning uchun 
raqibiga qarshi usul q o ‘llayotgandek harakat qihnib, aslida esa oyoqlari 
ichidan boldir bilan ilib, orqaga tashlash usuhni bajarish kerak.
9 .5 .6 . Ushlash hamda turish hollari
1. Bajaruvchi o ‘ng q o ‘li bilan raqibning chap yelkasi yoqasidan, 
chap q o ‘li bilan esa, o ‘ng q o ‘lini tirsagidan ushlab, usulni bajarishi 
m umkin.
2. Bajaruvchi raqibining ikki qoMini tirsaklari tagidan ushlab, 
usulni bajarishi m um kin.
3. Bajaruvchi raqibining ch ap yelkasi yoki boMmasa q o ‘ltig‘i 
ostidan ushlab ham usulni bajarishi m um kin. 9-rasm dagi ko‘rinish- 
larda h u jum chi asosan, o ‘ng qoMi bilan raqibi b o ‘y n id an , c h a p
qoMi bilan o ‘ng qoMidan ushlagan holda usulni bajaryapti.
4. Raqib oyoqlari yelka kengligidan keng holda turadi.
5. Bajaruvchi o ‘ng holatda turibdi.