O ’ zb e k I s t o n r e s p u b L i k a s I q I s h L o q V a s u V x o ’ j a L i g I v a zi r L i g I samarqand qishloq xo’jalik instituti

001.429.008.BMI. 2015 y. 

---

miqdori aniqlanadi. Agarda uyush davomiyligi boshqacha bo’lsa, shirdon 
fermentining miqdori quyidagi formula yordamida aniqlanadi: 
В
П
х
Ф
30
F – 100 kg sutni uyutish uchun zarur bo’lgan shirdon fermentining miqdori 
, g; P – krujka shkalasining ko’rsatkichi; V – kutilgan uyutish davomiyligi, min;
Sutni turli tezlikda uyutish uchun mumkin, lekin golland tipidagi 
pishloqlar tayyorlashda eng ma’qul muddat 25-30 minut hisoblanadi. Undan qisqa 
yoki uzoq muddatda sutni uyutish maqsadga suvofiq hisoblanmaydi.
Sutni uyutish uchun zarur shirdon fermentining eritmasi quyidagi formula 
yordamida topiladi: 
60
1
,
0
х
В
х
К
х
М
Ф
F – zarur shirdon fermentining miqdori , l; M- uyutish zarur bo’lgan sut 
miqdori, l; K – shirdon fermentining kuchi, s; V – berilgan uyutish davomiyligi, 
min. 
Shirdon fermentining kuchi (k) 100 ml sutning 10 ml shirdon fermenti 
yordamida uyutish davomiyligi, sekundda. Eritma suvli, bir foizli qilib 
tayyorlanadi. Shirdon fermentining kuchi uyutish oldidan, sutning uyutish 
darajasida aniqlanadi. Buning uchun tayyor sutdan cho’mich bilan 100 ml sut 
olinib, 10 ml shirdon fermentining eritmasi qo’shilib, tinch qo’yiladi va vaqt 
sekundomer bilan aniqlanadi. Uyushma hosil bo’lishi kuzatiladi. Uyushma 
tayyorligi u cho’mich qiyshaytirilganida tushib ketmaydigan bo’lishi va oqsil 
qoldiqlari qolmasligi kerak.