Nurmuhamedova T. U., Xolmonov Sh. Q

Uslubiy ko‘rsatmalar

1. 9.2-rasmda berilgan K155 ID1 deshifrator ishini tekshirish sxemasini yig‘ing.
2. Deshifrator kirishlariga turli konbinatsiyalarni bering, natijalarini 9.2.jadvalga qayd qiling va deshifratorning holatlar jadvalini tuzing.
Jadval 9.2.

Kirish				chiqish (aktiv darajasi-mantiqiy «0»)
3	2	1	0
0	0	0	0
.....	......	......	.......
……	……	……	…..

4. 
   9.2.jadval natijalari bilan 9.1.jadvalni taqqoslang.
   

Hisobot tarkibi
1. Laboratoriya ishining nomi va uni bajarishdan maqsad.
2. Prinsipial sxemalari.
3. Har bir bajarilgan ish va natijalar (jadval, grafik va boshqalar).
4. Xulosa.
Nazorat savollari
1. Deshifratorni asosiy qo‘llanish sohasi.
2. Qanday deshifrator to‘liq shifrator deyiladi?
3. Qanday deshifrator to‘liq emas shifrator deyiladi?
4. Deshifratordan yana nima sifatida qo‘llash mumkin?
Laboratoriya ishi №9
Mantiqiy signal indikatorlarini tadqiq etish
Ishdan maqsad. Etti segmentli indikator haqida umumiy ma’lumot olish, ma'lumotni multipleksor rejimida namoyish qilishni o'rganish.
Qisqacha nazariy ma'lumotlar
Axborotni qabul qilib uning vizual formaga aylantirib maxsus ekranlarda aks etuvchi vositalar axborotni aks etish vositalari deyiladi. Axborot televizion tasvir, rasm, grafik, xarf yoki raqam ko’rinishida aks etilishi mumkin.
Etti segmentli indikator - raqamli axborotni tasvirlovchi qurilma. Bu arab raqamlarini aks ettiradigan indikatorning eng sodda tasviri. Harflarni tasvirini ko'rsatish uchun juda murakkab ko'p segmentli va matrsa indikatorlari ishlatiladi.
O'nli raqamlarni yetti segmentli indikatori tasvirini ko’rsatadigan kop tarqalgan chiqish qurilmasi. Yetti segmentli indikatori а dan g gacha harflar bilan belgilangan (9a-rasm). 0 dan 9 gacha o’nlik sonlarni tasviri 9 b-rasmda ko'rsatiladi.



9-rasm.
Elektrolyuminissent indikatorlar tasviri bo’yicha xarif-raqamli, mnemonik hamda belgi indikatorlarga ajratiladi. Harf-raqamli elektrolyuminissent indikatorlar eng keng qo’llaniladigan axborotni aks etish vositalardan biridir. Belgi va raqamlar ularda har hil konfiguratsiyadagi segmentlardan iboratdir. O dan 9 gacha raqamlarni aks etish uchun 7, 8, 9, segmentli elektrolyuminissent indikatorlar qo’llaniladi. 19 segmentli elektrolyuminissent indikatorlar esa hamma arab raqamlari va lotin hamda rus alfavit xarflarini aks etadi. Elektrolyuminissent indikatorlarning ish prinsipi qattiq moddani o’zgaruvchan elektr maydonda yorug’lik tarqatishga asoslangan. Ularning konstruksiyasi quyidagicha: oynaga 1 tiniq elektr o’tkazuvchan 2, metalik 4 va elektrolyuminissent qatlamlari qotirilgan.

9.1-rasm. Bitta setodiodni yoqilish sxemasi.

Svetodiodning asosiy qismini p-n o’tishli diod tashkil qiladi. Diod to’g’ri yo'nalishda yoqilganda, p-n o’tishlar orqali oqadigan oqim paydo bo'ladi va nurlanish alohida indikator bilan indikatorga yo'naltiriladi, shunda ma'lum bir segment bo'limi yoqilishini kuzatilishi mumkin.

Indikatorning ishlashini nazorat qilish uchun mexanik kalitlar ishlatiladi. Odatda, boshqaruvchi signallar integral mikrosxemalar yordamida hosil qilingan, masalan, BCD kod dekoderlari tomonidan yetti sakkizlik kodlari bilan hosil qilinadi.

9.2-rasm. Elektr sxemalarda dekoder va uning umumiy anodli etti segmentli svetodiod displeyiga ulanishi