Nuraliyev g ‘ olibjon

taqa-tuq

, 

Darvozani qoqdi chol. 

(A. Oripov) 

Tovushga  taqlid  so‘zlar  tabiatdagi  jonli,  jonsiz  narsa  va  hodisalarning 

tovushiga taqlid bo‘lib, aynan ifodalab bo‘lmaydi. O‘sha tovushlarga yaqin bo‘lgan 

lisoniy  taqlidi  ifodalanadi. 

Taqa-tuq

  tovushga  taqlid  so‘z  bo‘lib,  juft  tasviry 

so‘zdir.  Chol  darvozani  birinchi  marta  qattiq,  keyingisida  sekinroq  qoqqani 

anglashiladi.  Bir  xil  tovush  yoki  harakat  obrazini  kuchaytirib  ko‘rsatish,  undagi 

tezlikni ta’kidlash uchun takrorning komponentlaridan biriga (asosan birinchisiga) 

bir  unli  tovush  ortiriladi.

6

  Harakat  obrazini  kuchaytirib  ko‘rsatish  va  undagi 

tezlikni  ta’kidlash  uchun 

taq-a-tuq

  bir 

a

  unli  tovushi  ortirilgan.  Ammo  aynan 

takror emas, 

taq

 qattiqroq, 

tuq 

sekinroq tovushdir. Aynan takrorlasak:

 taq-taq

 yoki

 

tuq-tuq 

tarzida  ifodalanar  edi.  She’r  matnida  bir  xillikdan  qochish,  hamda  lirik 

qahramonning  holatidan  kelib  chiqib  shunday  tasviriy  so‘z  tanlangan  bo‘lishi 

mumkin. 

-Hoy, senmi  bu, yer  yutkur,  Imoningdan  kechdingmi?  Aljiraysan  yo  to‘yda,