Nuqtaning tezligi koor-dinataning vaqt bo‘yicha o‘zgari-shini aniq

Energiyaning saqlanish va bir turdan

ikkinchi turga o‘tish qonuni

Berilgan sistema n ta moddiy nuqtadan iborat bo‘lsin va unga faqat potensial kuchlar ta’sir qilayapti, deb faraz qilaylik. U holda sistemaning holati uning ma’lum bir o‘rinda turishi (konfiguratsiyasi) va uni tashkil qilgan moddiy nuqtalarga qo‘yilgan kuchlar ish bajaradi. Moddiy nuqtalarning tezliklari va ularning joylashishi bilan bir-biridan farq qiladigan bu ikki holatning har birida sistema E_k1 va E_k2 kinetik, E_n1 va E_n2 potensial energiyaga ega bo‘lsin. U holda mexanik ishni shu ikki holat kinetik energiyalar farqi

A₁₂=E_k2E_k1 (2.28)

yoki potensial energiyalar farqi

A₁₂=E_n1E_n2 (2.29)

sifatida aniqlanadi.

Bu ikki tenglikdan

E_k2+E_n2=E_k1+E_n1 (2.30)

Sistemaning kinetik va potensial energiyalarning yig‘indisi uning to‘la mexanik energiyasini tashkil qiladi.
E_k+E_n=E_T (2.4) E_k1+E_n1=E₁

E_k2+E_n2=E₂

U holda (2.3) ifoda

E₂=E₁ (2.31)

ko‘rinishni oladi, ya’ni faqat potensial kuchlar ta’sir qiladigan yakkalangan sistemaning to‘la energiyasi o‘zgarmas saqlanadi. Bu xulosa mexanik energiyaning saqlanish qonuni deb ataladi.

Demak, sistyema bir holatdan ikkinchi holatga o‘tganda uning kinetik energiyasi ham, potensial energiyasi ham o‘zgarishi mumkin. Lekin ularning yig‘indisi o‘zgarmay saqlanadi. Masalan: kinetik energiya miqdorga ortsa, potensial energiya = miqdorga kamayadi va aksincha.

Ammo shu narsani unutmaslik kerakki, yakkalangan berk sistemada energiyaning saqlanish qonuni sistemaga ta’sir qilayotgan kuchlar potensial bo‘lgandagina o‘rinli bo‘ladi. Potensial bo‘lmagan kuchlar mavjud bo‘lsa energiyaning saqlanish qonuni bajarilmaydi. Energiyaning saqlanish va bir turdan ikkinchi turga o‘zgarish qonuni tebranuvchan m massali matematik mayatnik yoki h balandlikka ko‘tarilgan m massali jism misolida ko‘rish mumkin.

2.Issiqlik o’tkazuvchanlik –biror muhitda uning turli qismlaridagi tempraturaning muvozanat qiymatidan chetlashishi natijasida issiqlik oqimining vujudga kelish hodisasi issiqlik o’tkazuvchanlik issiqlik oqimi zichligi bilan uni vujudga keltirgan moddadagi tempratura gradiyeni orasidagi proporsionallik koefseinti issiqlik o’tkazuvc hanlik koefiseinti % bilan ifodalaniladi. Har xil jism issiqlikni turlicha o’tkazdiradi Masalan qattiq yoki suyuq jismlarning issiqlik o’tkazuvchanligi gaznikidan yuqori.Kumush eng kata issiqlik o’tkazuvchi ga ega.

3.