Nuqta kinematikasi. Qattiq jism kinematikasi. Moddiy nuqta dinamikasi 1

4. v=1 m/s tezlik bilan oqayotgan daryoda suvga nisbatan v= 2 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan qayiqning quyidagi hollarda qirg’okda nisbatan tezligi to­pilsin: a) qayiq oqim bo’yicha suzganda, b) qayiq oqimga qarshi suzganda, v) qayiq oqimga = 90° burchak hosil qilib suzganda.Suvning oqish tezligi u=1m/s, suvga nisbatan qayiqning tezligi =2m/s.
5. Samolyot havoga nisbatan v = 800 km/soat tez­lik bilan uchmoqda. G’arbdan sharqqa tomon v = 15 m/s tezlik bilan shamol esib turibdi. Samolyot yerga nisbatan qanday tezlik bilai uchishi va a) janubga, b) shimolga, v) g’arbga, g) sharqga siljishi uchun meridianga nisbatan qanday burchak tashkil qilib uchishi topilsin.
6. Samolyot A punktdan sharq tomondagi l=300 km uzoqlikda joylashgan V punktga uchmoqda. Quyidagi hollarda samolyotning bu masofani uchib o’tish vaqti topilsin: a) shamol bo’lmaganda, b) shamol janubdai shvmolga esganda va v) shamol g’arbdan shareda esganda. Shamolning tezligi v₀= 20 m/s samolyotniig tezligi v = 600 km/soat.
7. Qayiq suvga nisbatan v = 7,2 km/soat tezlik bilan qirg’oqqa tik yo’nalishda harakat qilmokda. Oqim qayiqni l =150 m pastga sudradi. Daryoning kengligi L = 0,5 km. 1) Daryo oqimining tezligi u va qayiqning daryodan o’ti­shi uchun sarf qilingan vaqt t topilsin.
8. Vertikal yuqoriga otilgan jism t = 3 s dan keyin yerga qaytib tushdi. Jismning v₀ boshlang’ich tezligi qanday bo’lgan va qanday h balandlikka ko’tarilgan?
9. Tosh 10 m balandlikka otilgan. Tosh qancha t vaqtdan keyin yerga qaytib tushadi? Agar toshning boshlang’ich tezligi ikki marta oshirilsa, u qancha h baland­likka ko’tariladi?
10. h=300 m balandlikdagi aerostatdan tosh tashlangan. Aerostat v=5 m/s tezlik bilan yuqoriga ko’tarilayotganda, aerostat v=5 m/s tezlik bilan pastga tushayotganda va aerostat bir joyda turgandagi hollarda toshning yerga tushguncha o’tadigai t vaqtni hisoblang.


11. Metropoliten ikki stantsiyasining oralig’i l= 1,5 km. Poezd bu masofaning birinchi yarmida tekis tezlapuvchan, qolgan ikkinchi yarmida tekis sekiilanuvchan harakat qiladi. Poezdiing maksimal tezligi v=50 km/soat ga tent. Poezdiing ikki stantsiya orasidagi tezlanishi a va harakat vaqti t topilsin.
12. Poezd v =36 km/soat tezlikda harakat qilmoqda. Agar tok berish to’xtatilsa, poezd tekis sekiilanuvchan harakat qilib t = 20 s dan keyin to’xtaydi. Poezdning a tezlanishi qanday. To’xtash joyidan necha S metr narida tok berishni to’xtatish kerak?
13. Tormozlangan poezd tekis sekinlanuvchan harakat qilib 1 min da o’z tezligini 40 km/soat dan 28 km/soat gacha kamaytirgan. Poezdiing a tezlanishi va tormozlanish vaqtida o’tgan yo’li S topilsin.
14. Poezd a=0,5 m/s² manfiy tezlanish bilan te­kis sekinlanuvchan harakat qilmoqda. Vagonning boshlang’ich tezligi v₀ =54 km/soat. Poezd qancha t vaqtdan keyin va boshlang’ich nuqtadan qancha=uzoklikda to’xtaydi?
15. 1 jism v ₀ boshlang’ich tezlik va a tezlanish bilan harakat qiladi._1 jism bilan bir vaqtning o’zida 2 jism v boshlang’ich tezlik va o’zgarmas a tezlanish bilan harakat qiladi. Harakat boshlangandan keyin qancha vaqt t o’tgach ikkala jismning tezligi bir xil bo’ladi?
16. 1 jism v ₀ = 2 m/s boshlang’ich tezlik va o’zgarmas a tezlanish bilan harakat qiladi. 1 jism t=10s harakatlangandan keyin o’sha nuqtadan 2 jism v = 12 m/s boshlangich tezlik bilan va 1 jismnikidek a tezlanish bilan harakat qiladi, 1 jismni quvib yeta oladigan 2 jismning a tezlanishni eng katta kiymati kanday?
17. Jismning bosib o’tgan yo’li S ning t vaqtga bog’liqligi s=AtBt +Ct tenglama orqali berilgan, bun­da A = 2 m/s, V = 3 m/s² va S = 4 m/s. a) Tezlik V ning va tezlanish a ning vaqt t ga b > o’rtacha tez­ og’liqligi, b) harakat boshlanishidan 2 s o’tgandan keyin jismning bosib o’tgan yo’li, tezligi va tezlanishi topilsin. 0s dan oralatib S yo’l, v tezlik va a tezlanishiing grafigi qurilsin.
18. Jismning bosib o’tgan. yo’li s ning t vaqtga bog’liqligi s = A Bt + Ct tenglama orqali berilgan, bunda A = 3 m, V = 3 m/ s va S = 2 m/s . Jismning 1 t 4s gacha bo’lgan vaqt chegarasidagi va o’rtacha tezlanishi <a> topilsin. 0s inter­valda 1 s dan oralatib s yo’l. v tezlik va a tezlanishning grafigi qurilsin.
19. Jismning bosib o’tgan yo’li s ning t vaqtga bog’liqligi 5 = A + Vt + S1^g tenglama orqali berilgan, bunda A = 3 m, V = 2 m/s va S = 1 m/s². Jism harakatining birinchi, ikkinchi va uchinchi sekund oralig’idagi <v> o’rtacha tezligi va <a> o’rtacha tezlanishi topilsin.
20. Jismning bosib o’tgan yo’li s ning t vaqtga bog’liqligi s = A + Vt + St²+ Dt tenglama orqali beril­gan, bunda S = 0,14 m/s² va D = 0,01 m/s . Harakat boshlangandan qancha t vaqt o’tgandan keyin jismning tezlanishi a=1 m/s² ga teng bo’ladi? Shu vaqt oralig’ida jismning a o’rtacha tezlanishi nimaga teng bo’ladi?