Nukus davlat pedagogika inistituti jismoniy madanyat 1 kurs talabasi

rishlardan burilishlar, sakrab chiqishlar bilan, siltanib o‘tishlar

bilan uyg‘unlashadi. Ular asosan qoilarga tayanish bilan bajariladi:

tayanchdan burilib songa o‘tirish; tayanchdan bir oyoqda siltanib

o‘tib burilib oyoqlami ochib o‘tirish; sonda o‘tirib orqaga burilib boshqa songa o‘tirish; oyoqlami ochib tayanib, o‘ng (chap)ga yoki

orqaga burilish; tizzalarda turishdan orqaga burilib yarimshpagat;

bitta tizzada turishdan, boshqasi orqaga, orqaga burilish shunday

D.h. egallash; yarimshpagatdan orqaga burilib bitta tizzada turish,

boshqa oyoq oldinga bukilgan; qorinda tayanib yotib chap (o‘ng)ga

yoki orqaga burilish.

Sakrashlar. Xodada sakrash mashqlari, harakatlanish usul-

laridan biri va mustaqil element sifatida xizmat qiladi. Ulaming

murakkabligi - uchish uzunligi, xafsiz fazalarda harakatlanish

amplitudasi va tuzilishiga ko‘ra aniqlanadi. Sakrashlar uch guruh-

ga bo‘linib (joyda, oldinga harakatlanib va burilishlar) bir nechta

sakrashlardan tashkil topgan seriyali yoki yakka bajariladi. Bulami

bajarishda qiyinchilik tug‘diradigan element bu qo‘nishdir. Sakrash

amortizatsiyalovchi bukilish va oyoqlami yozilish bilan bajariladi.

Muvozanatni saqlash uchun oyoqlar, tana va qo‘l harakatlarining

yuqori koordinatsiyasi zamr.

Joyda sakrash ikki oyoqda itarilib bajariladi: yarim o‘tirish

yoki o‘tirishdan shunday dastlabki holat; tayanib o‘tirib; oyoqlami

almashtirib yoki ikki marta almashtirib; oldinga-orqaga yoki yon

tomonga oyoqlami ochib; bir oyoqqa qo‘nib; oldinga bir oyoqda

siltanib ikkala oyoqqa o‘tirish yoki yarim o‘tirish.

Oldinga harakatlanib sakrashlar qadam qo‘yish yoki yugu-

rish bilan bajariladi: bukilgan yoki to‘g‘ri oyoqlami oldinga yoki

orqaga almashtirib; oldinga bir oyoqda qadam qo‘yish va shu

oyoqda sakrab, boshqasini oldinga bukish, qo‘llar oldinga “yopiq

sakrash”, oldinga bir oyoqda qadam qo‘yish va shu oyoqda sakrab,

boshqasi orqaga, qo‘llar yon tomonga “ochiq sakrash”; ikkala oyoq-

da sakrab, keyinchalik bir oyoqda sakrab, boshqasi orqada, qo‘llar

yon tomonda; to‘g‘ri oyoqlarda oldinga yoki orqaga pastga urilib

sakrash bilan bajarilishi mumkin.

Statik mashqlarga: muvozanat, turish, ko‘priklar, shpagatlar

kiradi. Bu mashqlaming texnikasi, polda bajariladigan mashqlardan

unchalik farq qilmaydi.

Muvozanat yuqori turishlar va o‘tirishlardan, ikki yoki bir oyoq-

da, boshqa oyoq oldinga, orqaga, yon tomonga bajariladi.