2.2. Tajriba-sinov ishlari natijalari.
Inson 1^ tomonlama rivojlangan yaxshi taгbiyalangan bo'lishi kerak. Шг biг bola o'ziga xos xususiyatlaгga ega bo'lib, yurish - tuгishi, qobiliyati va imkoniyatlarining hammasini uning ota - onasigina ko'proq biladi. Shuning uchun bolaning kitobni to'g'ri tanlay olish va undan o'rinni foydalanishda taгbiyachi va ota - onaning o'mi katta.
Bundan tashqari, tavsiya etiladigan kitoblaг bolaning yoshi, psixikasi, tushunish qobiliyatiga mos qilish maqsadga muvofiq. Shuni e^mo^a olish kerakki maktabgacha yoshdagi bolatoga ifodali o'qishni tashkil etishda xalq og'zaki ijodi namunalari - ertaklari, 1^^^^^ keng o'rin ajratish keгak. Bunday asaгlaг siгli tomonlari bilan yosh kitobxonlami o'ziga tortadi va ulaг taгbiyachiga kuchli ijobiy ta^ù ko'гsatadi. Chunki xalqning nodu" ijod namunalaгi o'zining teгan xalqchilligi tilining jozibadoгligi va yuksak badiiyligi bilan maгoqlidiг. Zotan ulaгda xalqning oreu - umudlaгi, qahгamonligi, vatanpaгvaгlik kitobga mehг -uyg'otish tuyg'ulaгi aks etgan bo'ladi.
Masalan savol - javob qilganda bolato quyidagi savoltoga javob beгadilaг. Qanday eгtaklaгni o'qib, eshitgansiz va nimaga bu eгatklaг yoqadi. Bulbulgo'yo, "Badal qaroqchi", "Uch og'ayni botiгlaг", "Sehгli olma" va boshqa ertaklarni sevib eshitishlarini aytishdi. Yuqoгida sanab o'tilganlaгda ta'siгchan, tartbiyaviy ahamiyati g'oyat ulkan sahnalaг voqeato, xulosalaг bo'гttiгib, takгoг e'tiboг va m'g'u beгib, alohida o'tish tavsiya etiladi.
Yana bolatoga savol bilan murojaat qildik. Qaysi qahгamonlaгni yoqtirasiz Nima uchun? Shunda bolajonlaг "Oyg'ul bilan Baxtiyoг" eгtagida, qahгamon, Zumrad va Qimmatdagi, Zumгad qizning qahramoni bolajonlaгga ma'qul ekan. Bolalarning qiziqishlariga qaгab, eгtak hikoyalaг qilib beriladi. Ifodali o'qib yoki
hikoya qilib beradigan kishi tanlangan kitob, hikoya, she'rni awalo bir yoki ikkinchi marta o'qib chiqish, qiziqarli rasmlarga e'tibor berishi lozim.
Eratkdagi qaysi voqealar sizga yoqadi?
Insonga qaysi fazilat yaxshi - yu, qaysinisi yomon?
Sen o'zingdagi qaysi odatlarni yo'qotish kerak?
Kelajakda qaysi kasb egasi bo'lasan?
Degan savollar bilan murojaat qilganimiz MTM tarbiyalanuvchilari o'zlari yoqtirgan ertaklari va qahramonlarini aytib beriladi. Tarbiyachilarga ham savollar bilan murojaat qildik.
Bolaga qanday kitoblarni, ertaklarni hikoyalarni o'qishni, o'rganishni maslahat berasizmi?
Bolalar ko'pincha qanday ertaklarni eshitishni xohlashadi:
O'zingiz qanday badiiy adabiyotlar o'qiysiz. Bolaga hikoya va ertaklarni qaysi metod va usullar bilan tushuntirasiz? Deb murojaat qildik.
Shunda tarbiyachilar bolalar ko'proq o'zbek milliy eratklarini yoqtirishini, shu qahramonlari, Zumradga, Baxtiyorga, Oyg'ulga, Uch og'ayni botirlardagi kenja o'g'ilga va boshqalarga.
Bolalarga hikoya qilib, berish usuli, orqali tushuntiramiz deb javob berishdi. Biz javoblarni eshitib Tarbiyachilarga seminar, ma'ruzalarni tashkil qilib berdik.
Bolajonlarga esa mashg'ulotlar jarayonida kitobga mehr uyg'otishni maqsad qilib oldik. Va ko'zlangan maqsadimizga erishdik. Maktabgacha tarbiya yoshdagi bolalarga kitobxonlikka mehr uyg'otish, tarbiyachi va ota -onalarga bog'liqdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |