Non-finite forms of the verb

1. 
Quyidagi 
beshta fe’ldan
keyin agarda to’ldiruvchi kelmasa Gerund (-ing) 
ishlatiladi, agar to’ldiruvchi kelsa “to”li infinitive ishlatiladi: 
advise
-maslahat bermoq, 
recommend
-tavsiya qilmoq, 
encourage
-ruxlantirmoq, 
allow
-ruxsat bermoq, 
permit
-
ruxsat bermoq:
The doctor recommended staying in bed. Doktor to’shakda qolishni tavsiya qildi.
The doctor recommended me to stay in bed. Doktor menga to’shakda qolishni tavsiya 
qildi.
I don’t allow smoking in my room. Men xonamda chekishga ruxsat bermayman.
I don’t allow him to smoke in my room. Men unga xonamda chekishga ruxsat 
bermayman.

 2.
Make
-majbur qilmoq, 
let
-ruxsat bermoq, 
see
-ko’rmoq, 
hear
-eshitmoq, 
watch
-
kuzatmoq, 
feel
-his qilmoq, 
notice
-sezib qolmoq fe’llaridan keyin 
“to”siz infinitive
ishlatiladi: 
My father 
makes me do
my hometasks at seven o’clock p.m. every day. 
Mening dadam uyga vazifalarimni har kuni kechqurun soat 7da bajarishga majbur 
qiladi. I don’t 
let you read
 this letter. Senga bu xatni o’qishga ruxsat bermayman. He 
made me go
 home. U meni uyga borishga majbur qildi.

---

Lekin:
“
Make, let, see, hear, watch, feel, notice
” fe’llari majhul nisbatta kelsa, 
ya’ni bu fe’llarning oldidan “
am, is, are, was, were
” yordamchi fe’llari kelsa ulardan 
keyin “
to
”li infinitive ishlatiladi: 
I was made to do this job at once. Bu ishni darhol 
bajarishga meni majbur qilishdi. He was seen to enter the room. Uni xonaga 
kirishganini ko’rishdi. She was let to go home. Unga uyga ketishga ruxsat berishdi.

 3. Like
– yoqtirmoq. Umumiy ma’noda “Like-yoqtirmoq” fe’lidan keyin 
“Gerund” ham “to + infinitive” ham ishlatilaveradi: 
I like reading = I like to read. Men 
o’qishni yoqtiraman. I like getting up early = I like to get up early. Men erta turishni 
yoqtiraman. 
Lekin: Like
–fe’li “rohatlanmoq” (enjoy) ma’nosida kelsa undan keyin albatta 
Gerund ishlatiladi: 
I like cooking. Men pishirishni yoqtiraman. I don’t like driving. Men 
mashina haydashni yoqtirmayman.
Lekin: Like
-fe’li “rohatlanmoq” ma’nosida kelmasa “yaxshi bo’lardi”, “to’g’ri 
bo’lardi” ma’nolarida kelsa undan keyin “to + infinitive” ishlatiladi: 
I like to wash my 
hair twice a week. Men sochimni haftada ikki marta yuvsam yaxshi bo’ladi (to’g’ri 
bo’ladi, yoqtiraman).