Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedegogika universiteti abdullaeva qumri madjidovna tikuvchilik buyumlarini loyihalash va modellashtirish asoslari

4.15.1. OLD BO'LAKLAR CHIZMASI (42-RASM)
1. To’g’ri burchak chizib, burchakni Bl nuqta bilan belgilanadi.

2. BlP q ShUQ1 q 100Q1 q 101 sm (shim uzunligi).

3. Blh q BkB-1 q 27-1 q 26 sm yoki Blh q BkYaA:2 q 52:2 q 26 sm (hadam chizig’i oralihi).

4. hBk q Blh:3 q 26:3 q 8,6 sm (bo'ksa chizig’i oralihi).

5. BlT q ShTU q 51 sm (tizza chizig’i oralihi) yoki BkP chiziqning o'rtasidan yuhoriga 4-5 sm ko'tarilib T nuqtani topish mumkin.

6. Bl, Bk, h, T, P nuqtalaridan o'ng tomonga gorizontal chiziqlar o'tkaziladi.

7. hh1 q (BkYaAQhBk):2 q (52Q1):2 q 26,5 sm (old bo'lak kengligi).

8. h1h2 q (BkYaAQhBk):10 q (52Q1):10 q 5,3 sm (hadam chizig’ining kengayishi).

9. h1 nuqtadan yukoriga bel chizig’i bilan kesishguncha vertikal chiziq o'tkaziladi va kesishgan nuqtalarni Bl1, Bk1 bilan belgilanadi.

10. h1h3 q h1h2:2 q 5,3:2 q 2,6 sm (Bk1h1h2 burchak bissektrissasi).

11. Bl1Bl2 q 0-2 sm (horinning turtib chihishiga harab olinadi).

12. Bl2, Bk1, h3, h2 nuqtalar ravon egri chiziq bilan tutashtiriladi).

13. hh4 q hh2:2 q (shimning o'rta chizig’i).

14. h4 nuqtadan yuhoriga va pastga vertikal chiziq o'tkazilib, bel, bo'ksa, tizza va pocha chiziqlari bilan kesishgan nuqtalarga mos ravishda Bl3, Bk2, T1, P1 harflar qo’yiladi.

15. P2P3 q Pk-2 q (22-26)-2 q 20-24 sm (pocha kengligi).

16. P1P2 q P1P3 q P2P3:2 q (20-24):2 q 10-12 sm (pocha kengligining yarmi).

17. Bl2Bl4 q BlYaA:2Q(3-5) q 38:2Q(3-5) q 22 sm (beldagi kenglik). 3-5 sm – vitochka yoki taxlama mihdori, agar taxlama ko'p bo'lsa, bu hiymat o'zgarishi mumkin.

18. Bl4Bl5 q 1,5-2 sm (bel nuqtasi, vertikal chiziqda ho'yiladi).

19. Bl5, Bl2 nuqtalar chizhich yordamida tutashtiriladi.

20. O'rta chiziqha vitochkaning mihdori ikkala tomonga bir xil hiymatda qo’yiladi.

21. Bl3v q 8-10 sm (vitochka uzunligi).

22. Vitochka tomonlari tenglashtiriladi.

23. Bk, Bl5 nuqtalar ravon egri chiziq bilan tutashtiriladi.

24. Tizzadagi kenglik ko'p hollarda pocha kengligiga teng, yoki undan torroh bo'lishi mumkin.

T1T2 q P1P2 q 10-12 sm yoki

T1T2 q P1P2 - (1-2) q (10-12)-(1-2) q 9-11 sm.

25. T2 nuqtani h nuqta bilan, T3 nuqtani h2 nuqta bilan chizhich yordamida birlashtiriladi va T2 h chiziqni 3 ta tyeng bo'lakka bo'linadi, perpendikulyarda 0,6 va 1 sm qo’yiladi. T3h2 chiziq ikkiga bo'linib perpendikulyarda 0,8 sm qo’yiladi. h, 0,6sm, 1sm, T2 va h2, 0,8sm, T3 nuqtalar ravon egri chiziq bilan tutashtiriladi.

42-rasm. Shim chizmasi

26. T2,P2 va T3,P3 nuqtalar chizhich yordamida tutashtiriladi.