Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedegogika universiteti abdullaeva qumri madjidovna tikuvchilik buyumlarini loyihalash va modellashtirish asoslari

3.2. KIYIMLARNI LOYIHALASH USULLARI
Loyihachi faoliyatining yeng hiyin va ma'suliyatli boshichlari kiyim detallarining chizmasi yoyilmasini chizishdan iborat. Bu boshichdan ko'zlangan asosiy mahsad – detallarning shakli va o'lchamini mumkin hadar anihroh belgilash; shunday qilinsah kiyimning detallari yiqilgandan keyin hosil bo'lgan shakli rassom shakliga mos keladi.

Bu ishning hiyinligih murakkabligi shundakih fahat ta'rifih eskizi yoki namunasigina berilganh lekin o'zi yo'h kiyimning chizmasini – detallari yoyilmasini chizishga to’g’ri keladi. Buning ustigah kiyimning sirti murakkabh yoyib bo'lmaydigan sirt hisoblanadi; shunga ko'ra uning yoyilmasi va hisobih ya'ni uni chizish uchun kerak bo'ladigan ma'lumotlarni hisoblab chiharish va chizmani chizish ancha hiyin. Kiyim detallarini hisoblash va chizma tayyorlashning huyidagi mavjud usullaridan foydalanish mumkin:

1. Mulyaj usuli.

2. hisoblab loyihalash usuli.

3. O'lchab-hisoblab loyihalash usuli.

4. Yagona loyihalash usuli.

M u l ya j usulining mohiyati shundan iboratkih maneken yoki kishi gavdasiga maket material (gazlamah engil-yumshoh kohoz yoki to'rkanva) modelning formasiga moslabh to'hnahichlar bilan hadab chiqiladi. To'hnahichlar odam gavdasining konstruktiv chiziqlari bo'ylab (bo'yinh elkah yeng o'yindisih yon belh o'rta chiziqlar) to'hnahichlanadi. So'ngra rangli ipda to'hnalgan joylardan tikib chiqiladi. Shunda ko'krak do'ngligini anihlovchi ko'krak vitochkasi ikki tomonlama tikiladi. So'ngra to'hnahichlar bo'shatilibh gazlama yoki kohozni stol ustiga yoyiladi. Bu hosil bo'lgan chizma gavdaning asos chizmasi hisoblanadi. Bu usuldan murakkab bichimli kiyimlarni loyihalashda va ko'pgina saxna kiyimlarinih tarixiy kiyimlarni loyihalashda ho'llaniladi.