Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti



Download 2,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet126/290
Sana03.01.2022
Hajmi2,63 Mb.
#280020
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   290
Bog'liq
Milliy ma naviyat bosqichlari (M.Imomnazarov)

badiiy 
ijod 
tariqiga 
oid 
nazariy 
mulohazalari  “Mahbub  ul-  qulub”  risolasi 
“Avvalgi  qism”ining  “Nazm  gulistonining 
xushnag’ma  qushlari  zikrida”  deb  atalgan 
16-faslida mukammal bayon qilingan. 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi


 
97
Manuchehriy  va  boshqalar  madhiyaviy  qasidaning  mumtoz  namunalarini 
yaratdilar.  Shu  davrning  o’zida  adabiyotda  ma’rifatchilik  bosqichiga  xos  yana  bir 
yo’nalish - islomdan oldingi merosni yangicha talqinda o’zlashtirish ham rivojlanib 
bordi.  Arab  tilidagi  adabiyot  vakillari  johiliya  davri  adabiy  merosini  to’plash  va 
tartibga  solishga  jiddiy  kirishdilar.  Rum,  Eron,  Hind  adabiyotining  mashhur 
namunalari  arab  tiliga  o’girildi.  Masalan,  «Panchatantra»  -  «Kalila  va  Dimna» 
«Xudoynamak»lar  -  «Siyar  ul-Muluk»  nomlari  bilan  arabchalashtirildi.  Keyinroq 
borib  Rudakiy  fors  tilida  she’riy  «Kalila  va  Dimna»  dostonini  yaratgan  bo’lsa, 
Unsuriy  Rumning  lotin  va  yunon  tilidagi  ishqiy  romanlar  mavzu  doirasida  bir 
necha  dostonlar  yozdi.  Afsus,  bu  asarlardan  bizgacha  faqat  ayrim  parchalargina 
etib kelgan. X asrda Daqiqiy va boshqa ba’zilar «Shohnoma» yaratishga urindilar. 
Va  nihoyat  X  asr  oxiri  -  XI  asr  boshlarida  Firdavsiy  Tusiy  (940-1020)  o’zining 
ulug’  epopeyasini  yozib  tugatdi.  Firdavsiyning  60  ming  baytga  yaqin  ulkan 
«Shohnoma»  si  islomgacha  Eron  va  Turonda  yaralgan  boy  ma’naviy  merosning 
o’ziga xos badiiy qayta ishlangan qomusidir. Uning tarkibida yuzlab qahramonlar, 
o’nlab alohida murakkab syujetli dostonlar mavjud. Unda asotir tafakkur mevalari 
va Eron, Turon xalqlari tarixi o’z badiiy in’ikosini to’liq namoyon etgan. 
Firdavsiy  asari  fors  va  turkiy  tildagi  keyingi  necha  asrlar  badiiy  mumtoz 
adabiyotiga  mavzu  va  qahramonlar  etkazib  bergan  ulug’  xazina  bo’ldi.  Forsiy 
tildagi  adabiyotda  dostonchilik,  ya’ni  ishqiy,  tarixiy,  qahramonlik  dostonlari 
yozish  an’anasi  mintaqa  adabiyotining  etakchi  yo’nalishlaridan  biriga  aylandi. 
Ammo  Firdavsiyga  ko’r-ko’rona  ergashganlar,  yangicha  talqin  yarata  olmadilar, 
hech  qaysisi  Firdavsiy  shuhratiga  yaqin  bora  olgan  emas.  Faqat  Yusuf  Xos  Hojib 
singari  turkiy  she’riyat  vakillari  butkul  yangicha  uslubda,  yangilik  yaratish 
yo’lidan borganliklari uchun adabiyot tarixida munosib o’rin egallay bildilar. 

Download 2,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   290




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish