Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti pedagogika fakulteti

3-ilova

Nutqning grammatik jihatini o‘rganish.

Metodik ko‘rsatmalar.

Grammatik konstruksiyalarni qo‘llash darajasi. So‘zni mustaqil malakasini aniqlash zarur. Bu maqsadda so‘z va gapni qurishga qaratilgan o‘yinli grammatik topshiriqlar beriladi.

3. 
   topshiriq. Grammatik qurilishni tushunish.
   

Material: 4 ta qo‘g‘irchoq, 10 ta hayvonlarning shakli, 1 ta kubik. Pedagog gap aytadi, boladan o‘yinchoqlar yordamida gap fikrini ifodalashni so‘raydi (masalan: kichik bolani uxlashga yotqiz; bola mushukni tutib olgan; qo‘y quyonni tutishga ulgurmay, quyon qochib qoldi; quyonni tutib olgan ayiqni it tishlayapti; bola kuchukning boshini tishlayapti va-boshqalar). Tushunish uchun 10 ta gap beriladi. Topshiriqning murakkabligi quydagilarda kuzatiladi: yuzaki grammatik tuzilmalarn qo‘llash bo‘yicha strategiyalarni ishlab chiqishda murakkab tuzilmalarni tadbiq etish qoidalaridan foydalanish va bu qoidalarni umumlashtirishda kuzatiladi. Topshiriq bolalarning grammatik konstruksiyasi asosida gap tuzadi yoki so‘zlarni ketma-ket tuzadimi, shuni ko‘rsatadi.

To‘g‘ri natijalar - 1 ball, noto‘g‘ri natijalar - 0 ball. Yuqori umumiy baho - 10 ball.

4. 
   Topshiriq. Hayvon bolalari nomlarini bildiruvchi otlar shaklini yasash.
   

Material: hayvonlar va uning bolalari tasvirli 10 ta rasm (ot, fil, tulki, mushuk,' quyon va boshqalar). «Kimda kim?» o‘yini shaklida o‘tkaziladi. Muvofiq keluvchi rasmlarni tanlash va bosh, qaratqich kelishikdagi so‘zlarning ko‘pligini yasash zarur (tulkining tulkichalari, tulkining ko‘p tulkichalari bor va boshqalar).

Yuqori baho - 20 ball,

Ikkala shakldan behato foydalanish - 2 ball, meyordan ahamiyatsiz ravishda chetga chiqish - 1 ball, noto‘g‘ri javoblar - 0 ball.

3-topshiriq. Gap tuzish. Bolaga 3 ta so‘z taklif qilinadi. (bosh kelishikdagi ot, noaniq shakldagi (fe’l infenetiv), bola ulardan gap tuzishi kerak. 5 ta so‘z beriladi (masalan: bolalar, aylanmoq, park, akvarium, baliq, suzmoq) va boshqalar).

Yuqori baho - 10 ball, to‘g‘ri tuzilgan gap - 2 ball, qoidalar ozgina chetga chiqish-1 ball - barcha so‘zlar qo‘llanmagan, qoidada nuqsaon bor - 0 ball.

Topshiriqlarni bajarish natijalari qayd etiladi va taxlil etiladi. 3 topshiriq bajarilgach umumiy ball hisoblanadi. Yuqori ball - 50 ball - yuqori darajada, 32-49 ball o‘rtacha, 32 balldan kami - past darajaga to‘g‘ri keladi.
№ 14.Amaliy mashg’ulot ta`lim texnologiyasi modeli.