Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti geografiya kafedrasi

Xizmat ko‘rsatish uchun iste’molchilarni tanlash. Kompaniya avvalo kimga xizmat ko‘rsatish kerakligi bo‘yicha qaror qabul qilishi lozim. Uni kompaniyalar iste’molchilarni segmentlarga ajratish orqali amalga oshiradi. Bazilar marketing boshqaruvini imkoni boricha ko‘proq iste’molchilarni topish va bu orqali talabni oshirish deb hisoblaydi. Ammo marketologlar bozordagi barcha iste’molchilarga xizmat qila olmasligini tushunadi. Barcha iste’molchilarga xizmat ko‘rsatishga xarakat qilish orqali ular xech bir iste’molchiga xizmat ko‘rsata olmaydi. Uning o‘rniga ular ayrim iste’molchilarni tajratib olib, ularga yaxshi va samarali xizmat ko‘rsatishni xohlashadi. Qisqa qilib aytganda marketing boshqaruvi bu-iste’molchi va talab menejmenti hisoblanadi.
Marketing boshqaruvi yo‘nalishlari. Marketingni boshqarish iste’molchilar bilan samarali munosabatlarni o‘rnatishga mo‘ljallangan strategiyalarni ishlab chiishni o‘z oldiga asosiy vazifa sifatida qo‘yadi. Ammo bu marketing strategiyalarini qanday falsafa olg‘a suradi? Jamiyat, tashkilot va istemolchilar manfaatlariga qanday baho beriladi? Ko‘p hollarda bu savollar munozarali bo‘lib bqolmoqda.
Quyidagi beshta muqobil konsepsiyalar asosida kompaniyalar o‘z marketing strategiyalarini loyihalaydilar va amalga oshiradilar ya’ni:

• 
  ishlab chiqarish konsepsiyasi;
  
• 
  mahsulot konsepsiyasi;
  
• 
  sotish konsepsiyasi;
  
• 
  marketing konsepsiyasi;
  
• 
  ijtimoiy marketing konsepsiyalaridir.
  

Ishlab chiqarish konsepsiyasi o‘z harakatini mahsulot ishlab chiqarish samaradorligaga, mahsulot birligining tannarxini pasaytirish maqsadida ishlab chiqarish texnologik jarayonlarning optimallashuviga qaratadi. Boshqa so‘z bilan aytganda, keng tarqalgan va narx jihatidan qulay bo‘lgan tovarlarga nisbatan marhamatli bo‘ladilar. SHunga ko‘ra bu konsepsiya e’tiborining asosiy ob’ekti qilib ishlab chiqarishni takomillashtirish va taqsimot tizimining samaradorligani tanladi. Maqsadga erishishning etakchi vositalari sifatida ishlab chiqarish miqyoslarini kengaytirish va mahsulot tannarxini kamaytirish tavsiya etilardi.