Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti b. S. Abdullayeva, N. Sh. Ruzikulova

Word dasturida ishlash. 
Word muharriri Windows operatsion tizimi uchun yaratilgan, Microsoft 
firmasining mahsuli boʻlib, uning bir necha turlari mavjud. Bu muharrir yordamida 
yangi matnni kiritish, matnni tayyor shakl asosida kiritish, xatlarni qoʻyilgan 
talablarga asosan tayyorlash, manzillarga joʻnatish, rasm, grafik, jadval, va 
diagrammalardan foydalanish, matnni kiritishda imlosini tekshirish va boshqa bir 
qator amallarni bajarish mumkin.

---

51 
―Word‖ (so`z) - hozirgi zamon matnli protsessorlaridan biridir. Word dasturi 
bilan ishlaganda unga har xil diagrammalar, tasvirlar, grafiklar, ―Paintbrush‖ yoki 
boshqa biror grafikli muharrirda chizilgan rasmlar, hamda jadvalning biror 
bo`lagini qo`yish mumkin. Word ning samarali va qulay tomoni shuki, u ―Write‖ 
matn muharriri bajara olmaydigan, matnni ikki va undan ortiq kolonkalarga 
ajratish, matnni ramka ichiga yozish va bu ramka chizig`ining soyali va soyasiz 
ko`rinishini hosil qilish, bir nechta ishchi oynalar tuzish va hokazo ishlarni bajara 
oladi. 
Word – bu matnli va grafikli axborotlar ustida yuzlab amallarni bajaruvchi, 
matn muharrirlarining ichida mukammal dasturlardan biri bo`lib hisoblanadi. Word 
yordamida juda tez va yuqori sifatda istalgan hujjatni oddiygina yozuvdan to 
murakkab nashrdagi asl maketgacha tayyorlash mumkin. 
Birinchidan, Word zamonaviy kompyuter texnologiyalarida ko`zda tutilgan 
an‘anaviy amallarni matnlar ustida so`zsiz bajarish imkoniyatiga ega: 

Formatlashtirilmagan alfavit-raqamli axborotlar to`plarni va modifikatsiyasi 

Turli xil o`lchamli va stilli ―True Type‖ shriftlarni qo`llagan holda belgilarni 
formatlash 

Betlarni formatlash 

Hujjatni butunligicha formatlash 

To`g`ri yozilganlikni tekshirish, sinonimlar tanlash va so`zlarni avtomatik 
ravishda ko`chirish. 
Ikkinchidan, Word matn muharririda ―Windows‖ ning boshqa ilovalarida 
tayyorlangan matnli fragmentlarni, jadvallarni, rasmlarni xujjatga kiritish imkonini 
beradigan yangi texnologiya imkoniyatlari mavjud. 
Uchinchidan, Word – bu maxsus nashriy sistemalarga xos bo`lgan 
sahifalashning ko`pgina amallarini bajarish imkoniyatiga ega bo`lgan va 
bosmaxonada 
keyingi 
nusxalash 
uchun 
asl 
nusxalar 
yasaydigan,umumqo`llaniladigan dasturlardan biridir.

---

52 
Microsoft Word matnlar tahrirlovchisi ko`p amalli dasturdan iborat matn 
muharriri bo`lib, Microsoft Office paketining asosiy dasturlaridan biri hisoblanadi. 
Matnni tahrirlashning asosiy bosqichlarini quyidagicha ta‘riflash mumkin: hujjatni 
yaratish, saqlash, o`zgartirish, bezash, bir nechta hujjatdan bir butun hujjat yaratish 
va h.k. 
Ushbu matn muharririning imkoniyatlarini quyida keltirilgan ba‘zi amallardan 
ham bilish mumkin: 

Matnning orfografiyasi va grammatikasini 
tekshirish. 

Jadvallar bilan ishlash, ularning chegaralari 
va ichki rangini tanlash. 

Rasm chizish. 

Elektron hujjatlarni yaratish, saqlash, tahrir 
qilish va h.k. 

Elektron pochta qutisidan olingan xabarlarni tahrirlash va boshqa 
imkoniyatlar kiradi. 
Word programmasida yaratilgan fayllar ―docx‖ kengaytmasi bilan saqlanadi. 
Word dasturini ishga tushirish uchun : 
―Пуск‖ – ―Все программы‖ – ―Microsoft office‖ – ―MS Word 2010‖ 

---

53 
1 – sarlavha satri; 
2 – oynani yigʻish tugmasi; 
3 – oyna oʻlchamini tiklash tugmasi; 
4 – oynani yopish tugmasi; 
5 – menyu satri; 
6 – vositalarlar paneli; 
7 – gorizontal va vertikal chizgʻichlar; 
8 – asosiy ishchi soha; 
9 – holat satri;