Низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги халқ таълими ходимларини

Интерфаол – сўзи инглизча сўз бўлиб, «inter» - ўзаро ва «аct» - ҳаракат 
қилмоқ маъноларини билдириб, уларнинг умумий мазмуни интерфаол - яъни 
ўзаро ҳаракат қилмоқ маъносини англатади.
1
Бундай ўзаро ҳаракат турларига 
“тингловчи 
– 
ўқитувчи” 
ва 
“тингловчи-тингловчи”нинг 
мақсадли 
ҳаракатларини киритиш мумкин. Интерфаол ўқитишда ўқитувчи ўқув 
фаолиятниниг фаол ташкилотчиси бўлиб, ўқувчи бу фаолиятнинг субъекти 
сифатида намоён бўлади. Интерфаол ўқитиш бу билиш фаолиятини 
1
Мирсолиева М., Ибрагимова Г – Таълим технологиялари ва педагогик маҳорат. Т.: 2015 

---

57 
ривожлантиришнинг махсус ташкилий шакли бўлиб, интерфаол ўқитиш 
жараёнида таълим олувчи ўқитишнинг объектидан ўзаро ҳамкорликнинг 
субъектига айланиши, ўқув жараёнида фаол иштирок этиши билан 
тавсифланади. 
Ўқитишнинг интерфаол методлари ҳаётий вазиятларни моделлаштириш, 
ролли ўйинлардан фойдаланиш, муаммоларни ҳамкорликда ечишда кўриб 
чиқилади.
Интерфаол ўқитиш тингловчилардан ахборотларни ўзлаштириш 
жараёнида фаоллик, ижодкорлик, мустақилликни шакллантирибгина қолмай, 
таълим мақсадларининг тўлақонли амалга ошишига ёрдам беради. Бунда 
таълимнинг қуйидаги концепциялари фундаментал асос сифатида ҳизмат 
қилади:
• ўқитувчининг жадал фаолияти – ўқув фаолиятининг асосий кўриниши 
сифатида намоён бўлиб, у мазкур ҳаракатнинг субъекти ва ташкилотчиси 
сифатида фаолият кўрсатади;
• ўқув фаолиятининг асосий
негизи
ва
натижаси, мазкур 
фаолиятнинг субъекти – тингловчи ҳисобланади;
• муваффақиятли ўқув фаолиятининг асосий кўрсаткичи, унинг натижаси 
ўқувчининг фикрлаш усулларини ўрганиш ва амалий масалаларни ижодий ҳал 
этиш, эркин, мустақил ҳаракат қила олиш кўникмаларини шакллантиришдан 
иборат;
• ўқув фаолиятнинг асосий кўрсаткичи ўқув топшириқлари ҳисобланади. Бунда 
таълим жараёнининг асосий субъекти бўлган тингловчида фикрлаш, билиш 
ҳаракати усулларини ривожлантирувчи ўқитиш тактикаси муҳим ўрин тутади;
• ўқув фаолиятини амалга ошириш жараёни тингловчидан ўзининг шахсий 
билиш маҳорати ва кўникмаларини ўзлаштириб олиши учун замин 
ҳозирлашдан иборат.
Бугунги глобаллашув жараёнида ёш авлодни ҳар томонлама баркамол 
инсон қилиб тарбиялаш, куннинг долзарб муаммолардан бири ҳисобланади. 
Бундай муаммони ҳал қилишда барча фанларни таълимий ва тарбиявий 
аҳамятини ўқувчиларга уқтириб ўқитиш ўз самарасини бериши шубхасиз. 
Шундай фанлар қаторида тасвирий санъат фанининг ҳам аҳамияти каттадир. Бу 
фанни ўқитишда айниқса Ўзбекистон халқ рассоми академик Малик 
Набиевнинг асарларидан фойдаланиб дарсларни ташкил қилиш ўзининг 
ижобий натижасини беради.
Қуйида Малик Набиевнинг асарларидан ва соҳага оид маълумотлар 
асосида 
таълим 
жараёнида 
қўлланилаётган 
замонавий 
педагогик 
технологиялардан фойдаланган ҳолда “Ўзбек портрет санъати усталарининг 

---

58 
ижодини ўрганиш” ни “Кейс-стади” таълим технологияси асосида ўқитиш 
бўйича дарс ишланма намунасини келтириб ўтамиз.