Низомиддин млҳмудов дурдона худойберганова

Отилмоқ, отилиб чиқмоқ.
Куч, шидцат билан ташқарига 
отилмоқ.
Шу талваса, шу зўриқишдан - бирдан фавворадек 
отилди
қони (Ж. Камол. Ражаб Ашуров достони). Неча фурсатдир кўнг- 
лига тўлиб борган ва ниҳоят, такмил топиб, ташқарига фаввора- 
дек 
отилиб чиқиб кетган
«оҳ»га қарши ҳеч нима қила олмади 
Самандар (У. Ҳамдам. Сабо ва Самандар). Ҳар гал уни йиртиш 
учун қўлга олганимда, аёл қирқиб ташланган ўнг қўлининг 
ўрнидан фавворадек қип-қизил қон 
отилаётган
қиёфада кўз 
ўнгимда жонланаверар ва бармокларим титраб, сурат ерга ту- 
шиб кетар эди (Ш. Ҳамро. Суратдаги аёл).
Ф А Р З А Н Д
<ЎЗ) ФАРЗАНД(И)ДАЙ
Яхшикўрмоқ, тарбияламоқ; қадрдон,
якин, суюкли. Одам, жо- 
нивор ва бошқа нарсалар ҳақида.
Устози ҳам шу боисдан уни ўз фарзандидан астойдил 
яхши
кўради
(П. Қодиров. Ҳумоюн ва Акбар). Ая бечоранинг уни ўз 
фарзандидай 
яхши кўришининг
битта сири бор, у ҳам бўлса, 
Отақўзи ёш бўлса ҳам, Жабборнинг сирдоши бўлган (О. Ёқубов. 
Диёнат). У томони Кавказдан, бу томони Тожикистону Туркма- 
нистондан, отингни сотасанми, деб харидорлар кела бошлади. 
Гўрни сотаманми? Одам ўз боласини ҳам сотадими? Қора Жай- 
рон фарзандимдек гап-ку (С. Аҳмад. Жимжитлик). Ҳиндол Дил- 
дор оғачадан туғилганда менинг худо раҳмати онам уни мана 
шу боғда ўэ фарзандидек 
тарбия қилган эди
(П. Қодиров. 
Ҳумоюн ва Акбар). Фарзанддек 
қадрдон
бўлиб колган эди-да, 
жонивор (Р. Файзий. Ҳаэрати инсон). Йўлда кетиб бораркансан, 
хаёлингга шундай бир фнкр келди: инсон, агар касбига астой- 
дил меҳр қўйган бўлса, иши ҳам бора-бора фарзандидек бўлиб 
коларкан (X. Султонов. Ажойиб кунларнинг бирида). Биз домла- 
нинг уйига тез-тез бориб турар, Ваҳобжон эса домланинг фар- 
зандидек бўлиб колган эди (Н. Каримов. Миртемир).
2 3 4
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ф А Р И Ш Т А
ФАРИШТАДАЙ (КАБИ, МИСОЛ)
Пок. покиза, бегуноҳ, тоза; гўзад.
Асосан, яхши ахлоқ-одобга 
эга бўлган, \а р жихатдан тоза, файзли одамлар хақида.
Сиз фариштадай 
пок,
софдил, бегараз дўстимиз (П. Қоди- 
ров. Шохрух ва Гавхаршод). Бунақа гапни фариштадай 
поки-
за,
гунохсиз одам айтса ярашарди (Т. Мапик. Шайтанат). Уни 
фариш тадай 
бегуноҳ
деб билганиданми, хушсувратлиги таъ- 
сиридами, сапобати юмшатдими, ўлдирмокка хадеганда қўли 
боравермади (Э. Самандар. Султон Жалолиддин). Дадангда 
гунох йўк, болам! Даданг - фариш гадек 
тоза
одам (У. Ҳоши- 
мов. Тушда кечган умрлар). Ф ариш тадек 
гўзал,
фаришта- 
дек 
покиза
бир кизни севиб колдим (Ў. Ҳошимов. Дунё- 
нинг ишлари). Мирзакаримбойдек бадавлат бир кишининг фа- 
риштадек қизига уйланишдан кечиб, топган рохатинг шу 
бўлдими? (Шукрулло. Тирик рухдар). Боболар дунёдан ўтдилар 
шундок, Биз хам етукликка бўлмадик тимсол, Лекин сен 
бўларсан бокира мутлок, Лекин ссн яшарсан фариш та мисол 
(А. Орипов. Генетика). Сизнинг фариш тадай жамолингизга Ҳеч 
ким бизнингдек зор эмас (Ок олма, кизил олма). Ф ариш тадай 
одамни ўлдирганидан ўзини-ўзи ёмон кўриб кетди (Э. Самандар. 
Султон Жалолиддин).
Ф и л
ФИЛДАЙ
Қудратли, бардоити,
бакувват, катта. Асосан, одам ва бошка 
нарсалар хақида.
Невараларим, сизлар хам шу филдай 
қудратли,
филдай 
бардошли
бўлинглар! - деди (П. Қодиров. Ҳумоюн ва Акбар). 
Ўшанда тишлари сўйлок, ўзи нимжонгина, зангидай коп-кора, 
кўримсизгина бир бола эди, мана энди филдек йигит бўлди 
(О. Ёкубов. Биллур кандиллар). Боёқиш Мадумар хар канча жон- 
куярлик килса хам, иши тушганларнинг пашшадай ишларини 
филдай қилиб берса хам, ношукур одамларнинг ҳеч кўнгиллари 
тўлмас экан-да (М. Исмоилий. Фаргона тонг отгунча). Ўзига 
ўхшаган бўйдор, кари, бесўнакай, ёлдор, ниҳоятда