Nisbiy sifatlarning yasalishi صفتِنسبي


Leksik izoh 1. Vaqtning ma’lum bir bo‘lagini yillarda ifodalash kerak bo‘lsa, سال



Download 25,14 Kb.
bet3/4
Sana03.06.2022
Hajmi25,14 Kb.
#631900
1   2   3   4
Leksik izoh
1. Vaqtning ma’lum bir bo‘lagini yillarda ifodalash kerak bo‘lsa, سال [sāl] so‘zi, vaqtning miqdorini bildiruvchi son bilan qo‘shilib bitishuvli birikma hosil qiladi. Bunda sana oldin keladi, سال [sāl] so‘zi esa keyin keladi.
دوسال [do sāl]- ikki yil, صدسال [sad sāl]- yuz yil.
Yillarni sana bo‘yicha ifodalashda sonlar سال [sāl] so‘ziga izofa orqali bog‘lanadilar. Albatta سال so‘zi aniqlanmish o‘rnida bo‘ladi;
سالهزارونهصدونودونه [sāl-e hezār-o-noh-sad-o navad-o noh]- 1999 yil.
مندرسالهزارونهصدوپنجاهودومتولّدشدهام. [man dar sāl-e hezār-o nohsad-o panjāh-o do motavallod šode-am] – Men 1952 yili tug‘ilganman.
2. Yoshning ifodalanishi. Fors tilida yoshni ifodalash uchun quyidagi usullardan foydalaniladi.
a) داشتن [dāštan]- ega bo‘lmoq, bor bo‘lmoq fe’li orqali, داشتن fe’li kerakli zamon, shaxs va sonda turadi.
منهيجدهسالدارم. [man hejdah sāl dāram] – Men o‘n sakkiz yoshdaman.
عمويمچهلسالداشت. [amuyam čehel sāl dāšt] – Amakim qirq yoshda edi.
b) Ot-kesimاست bog‘lamasi yoki بودن [budan]- bo‘lmoq fe’li (zamoniga muvofiq) orqali ifodalanadi. بودن fe’li o‘tgan zamon, III shaxs birlik shaklda, است bog‘lamasi ham III shaxs birlik shaklda turadi. Sāl so‘ziga esa egalik qo‘shimchalari qo‘shiladi.
هيخده سالم است. [hejdah sālam ast]-18 yoshdaman.
هيجدهسالتاست. [hejdah sālat ast]-18 yoshdasan.
چهلسالشبود. [čehel sālaš bud]- U 40 yoshda edi.
Xuddi shunday iboralarni شدن [šodan] va تمامشدن [tamām šodan] fe’llari yordamida ham tuzish mumkin.
بيستسالمشد. [bist sālam šod]- 20 yoshga kirdim.
سيسالتشد. [si sālat šod]- 30 yoshga kirding.
هيجدهسالمتمامشد. [hejdah sālam tamām šod]- Men o‘n sakkiz yoshga to‘ldim.
بيستوپنجسالشتمامشد. [bist-o panj sālam tamām šod]- U yigirma besh yoshga to‘ldi.
c) Yoshni ifodalovchi سال [sāl] so‘ziga “ه”–e tovushi qo‘shilsa, “yashar”, “yoshli” yoki “yillik” ma’nolarini ifodalaydi.
پنجساله→ پنجسال [panj sāle] - besh yashar, besh yoshli, besh yillik.
دوستم،دخترپنجسالهدارد. [dustam doxtar-e panj sāle dārad]- Do‘stimning besh yashar (besh yoshli) qizi bor.
ايندرختخرما،پنجسالهاست. [in deraxt-e xormā panj sāle ast] - Bu besh yillik xurmo daraxtidir.

Download 25,14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish